This post is also available in Engels.
Trouwen met vreemden
Je oren suizen, nerveus laat je je blik door de ruimte gaan. Veel ogen kijken verwachtingsvol terug. ‘Wat is daarop jouw antwoord?’, klinkt het. Het is de trouwambtenaar, ze heeft het tegen jou. Je kijkt naast je en slikt: je aanstaande is een volslagen vreemde. Voor veel mensen klinkt het als een nachtmerrie, maar niet voor de mensen die zich opgeven voor Married at First Sight (MAFS). Het van origine Deense tv-programma, waarvan in Nederland het negende seizoen in volle gang is, matcht vreemden aan elkaar door wetenschappelijk onderzoek, stellen de makers.
De vermeende wetenschap achter MAFS
De matchmakers onderwerpen kandidaten aan een aantal tests. Op welke bevindingen het programma deze tests baseert en hoe ze worden gebruikt om singles te koppelen is voor de kijker gissen. De matchmakers lijken te vertrouwen op het idee dat mensen vaak een partner kiezen met wie ze op veel vlakken overeenkomen. Zo meten ze lengte en gewicht, want lange mensen kiezen vaak lange partners en korte mensen korte partners. De rol van lichaamslengte bij partnerkeuze is echter klein. Ook de rol van de overeenkomst in BMI is klein en wordt vaak versterkt, of komt pas tot stand, wanneer partners elkaars leefpatronen gaan overnemen. Bovendien is niet duidelijk of overeenkomsten in fysieke kenmerken überhaupt iets zeggen over het succes van een relatie.
DNA en geur
De gedragsbioloog van MAFS vertelt: “We kunnen in het DNA kijken wat de lichaamsgeur van iemand is. Op basis daarvan kunnen we ook kijken of een match kansrijk is.” (S09E01, 4:01). Dit is nogal kort door de bocht. Waarschijnlijk verwijst hij naar stukjes van een immuunsysteem-complex, dat ook effect heeft op lichaamsgeur en je perceptie daarvan. We hebben een voorkeur voor partners van wie dit complex een aanvulling op ons eigen complex is. Het effect van deze voorkeur komt echter niet altijd tot uiting in ons gedrag en hangt mogelijk af van de situatie.
Mysterieuze matching
Naast genen en uiterlijk wordt er gekeken naar interesses, levensfase en persoonlijkheid. Voor de eerste twee gaat MAFS vaak mee met de bevinding dat we een voorkeur hebben voor een partner met wie we overeenkomen. Maar hoe MAFS persoonlijkheden matcht, daar is geen touw aan vast te knopen. De ene keer koppelen ze persoonlijkheden die op elkaar lijken, wat in verband wordt gebracht met huwelijksgeluk. De andere keer horen we: “Het feit dat Jantine een wat meer introverte vrouw is, past heel mooi eigenlijk bij het enthousiasme en extraverte van Jeppe.” (S09E01, 26:06).
De wittebroodsweken zijn voorbij
De meeste MAFS-huwelijken stranden vroeg. Het is niet ondenkbaar dat dit te maken heeft met een gebrek aan kennis, als een van de vaste experts een heel seizoen (S07) het hormoon ‘oxytocine’ steevast verhaspelt tot een niet-bestaande gifstof: ‘oxytoxine’. Dat kandidaten al hun hoop vestigen op de wetenschap helpt ook niet mee. De wetenschap achter partnerkeuze en relatiesucces is erg complex en wetenschappers zijn het niet altijd eens over de vele factoren die erbij betrokken zijn. Daarbovenop komt de ondoorzichtigheid van de MAFS-voorselectie.
Soms ontstaat bij kandidaten de misvatting dat de ‘wetenschappelijke’ testbatterij resulteert in een huwelijk waarin ze moeiteloos dichter tot elkaar groeien; als je een perfecte match bent, begrijp je elkaar toch meteen?! Maar zoals MAFS-gezicht Eveline stelt: “…het is wel belangrijk dat mensen beseffen dat ze het zelf ook nog moeten doen.” (S09E01, 4:16). Nogal vaag en (onbedoeld) suggestief van de seksuoloog, maar I like your spirit. Voor de programmamakers geeft het in elk geval niets als koppels er niks mee kunnen; dan loopt hun huwelijk misschien op de klippen en dat doet wonderen voor de kijkcijfers.
Auteur: Maartje Koot
Buddy: Lucas Geelen
Redactie: Judith Scholing
Vertaling: Eline de Boer
Redactie vertaling: Helena Olraun