This post is also available in Engels.
Met carnaval net achter de rug is een bijzondere tijd van het jaar aangebroken. Volgens christelijke traditie was de vroege lente een periode van vasten omdat er weinig voedsel beschikbaar was in deze periode. Het vieren van carnaval is nog steeds populair is in delen van Nederland, maar de traditie van het daaropvolgende vasten (oorspronkelijk van vlees en alcohol) wordt nog maar door een kleine groep in stand gehouden. Andere vormen van vasten hebben zich echter in de afgelopen jaren ontwikkeld als voedseltrend, zoals periodiek vasten (PV). PV helpt niet alleen bij gewichtsverlies maar verkleint ook het risico op een aantal chronische ziekten (bijvoorbeeld hoge bloeddruk, ontsteking en neurodegeneratieve ziekten). Het heeft zelfs een positieve invloed op ons brein.
Wat is periodiek vasten (PV)?
PV is niet zozeer een dieet waarbij je bepaalde dingen niet mag eten, als wel een methode waarbij je simpelweg eet volgens een schema. De momenten waarop je mag eten zijn beperkt en er zijn langere periodes met weinig of geen voedselinname. Er zijn mensen die per dag 16 uur zonder voedsel doorbrengen en alleen tijdens de resterende 8 uur eten (dit wordt ook wel tijd beperkt dieet genoemd). Een ander veelvoorkomend eetpatroon is het 5:2 dieet. Hierbij eet je 5 dagen per week normaal, maar zeer weinig tot niets op de twee overige dagen.
Wat voor effect heeft PV op je algemene gezondheid?
Na slechts 6 uur vasten begint het lichaam meer van het zogeheten human growth hormone (HGH) vrij te laten. Dit hormoon beïnvloedt je metabolisme waardoor het overgaat op het verbranden van vet in plaats van eiwit. Hierdoor kunnen eiwitten gebruikt worden voor het herstellen van cellen en het verbeteren van hersencelfuncties. HGH vermindert ook ontstekingen in het lichaam en stimuleert het aanwakkeren van autofagie. Autofagie is een proces waarbij ongebruikte of beschadigde delen van cellen (‘cellulaire rommel’) worden opgeruimd en gerecycled. Dit stimuleert dus de gezondheid en overleving van onze cellen. Daarbij verhoogt PV ook nog eens de hoeveelheid van een eiwit genaamd brain-derived neurotrophic factor (BDNF). Samen genomen hebben al deze effecten een positieve invloed op het functioneren van het brein.
Hoe beïnvloeden deze veranderingen ons brein?
Ons brein heeft baat bij alle hierboven genoemde processen (eiwitbesparend, ontstekingsremmend, autofagie en toename in BNDF). Aan de ene kant verminderen ze schade aan hersencellen door bijvoorbeeld ontstekingen te remmen en afvalstoffen te verwijderen. Aan de ander kant bevordert het goed functioneren van het brein door herstel van cellen te stimuleren en het stimuleren van het vormen van nieuwe hersencellen en onderlinge verbindingen. Hierdoor verbetert de communicatie binnen het brein. Vooral BDNF draagt bij aan dit proces en tekorten aan dit eiwit zijn gekoppeld aan leeftijd gerelateerde cognitieve problemen zoals dementie. PV heeft dus een beschermend effect op het brein, wat weer bijdraagt aan gezond ouder worden.
Kan iedereen aan PV doen?
PV is niet een dieet waarmee je van de ene op de andere dag kan beginnen. Het vereist training om met periodes zonder voedsel om te kunnen gaan. Echter zelfs dan is PV niet geschikt voor iedereen, zoals voor mensen met ondergewicht, mensen met hoog risico op ondervoeding, mensen met een eetstoornis of mensen die problemen hebben met hun bloedsuikerspiegel. Dus overleg altijd eerst met een gezondheidsprofessional voordat je je eetpatroon drastisch verandert.
Geschreven door Eva, bewerkt door Joao en Monica, vertaald door Rowena en Floortje.
Uitgelichte afbeelding aangepast van en plaatje van pngimg.com (CC BY-NC 4.0) en een foto van Deenavia Pexels.
nice blog sir thanks for share this beautiful blog.
nice article
and thank you so much for this article
well penned. keep writing. thanks