This post is also available in Engels.
Wetenschap lijkt niet echt een erg creatief beroep. Wetenschappers lijken immers erg “hardcore”, gebruiken strikte onderzoeksmethodes en proberen weinig aan het toeval over te laten. Creativiteit is echter, misschien onverwachts, juist nodig voor goede wetenschap.
1. Het bedenken van een onderzoeksvraag
Dit is duidelijk een creatieve bezigheid. Het vereist dat wetenschappers ideeën kunnen ontwikkelen en uitkristalliseren tot de onderzoeksvraag. Zo ben ik bijvoorbeeld geïnteresseerd in hoe we de wereld visueel waarnemen, maar dat is een erg breed onderwerp. Om iets specifieks te ontdekken probeer ik specifieke vragen te bedenken die ik kan onderzoeken. Een zo’n vraag is, “Hoe verandert hersenactiviteit wanneer we iets onverwachts zien vergeleken met iets dat we verwachten?”
2. Een experiment ontwerpen
Dit is ook duidelijk iets creatiefs. Zodra de onderzoeksvraag – de drijvende kracht – duidelijk is, moeten onderzoekers een manier bedenken om deze zo te formuleren dat hij zinnig en betekenisvol beantwoord kan worden. Daarom proberen ze experimenten op een slimme manier te ontwerpen.
3. Het experiment opzetten
Zodra wetenschappers een ingenieus experimenteel design hebben bedacht moeten ze het in vervulling brengen door het te programmeren of anders op te zetten. Dit voelt vaak als gezwoeg, omdat je kleine, praktische problemen moet oplossen (bijvoorbeeld, “Waarom werkt mijn code niet?”), maar in feite los je problemen op, en dit vereist creativiteit.
4. Data verzamelen
Dit is misschien het minst creatieve gedeelte van alles, maar ook hier zijn er creatieve aspecten te vinden. Wanneer proefpersonen op het laatste moment hun deelname afzeggen moeten we snel omschakelen en iemand anders vinden. Of wanneer de MRI-scanner niet werkt moeten we snel onze creativiteit gebruiken om een oplossing te vinden. Dit zijn niet de meest plezierige toepassingen van creativiteit, maar ze zijn zeker nuttig.
5. Data analyseren
Het analyseren van data vereist een heel ander type creativiteit. Onderzoekers moeten veel analysestappen uitvoeren, zoals het programmeren van de scripts, het analyseren van de data, het interpreteren van de resultaten en mogelijk het bedenken van extra aanvullende analyses. Hoewel het zeker helpt om wetenschap een foutloze bezigheid te maken door veel analysestappen te automatiseren, blijft wetenschap echt mensenwerk. Iemand moet de bevindingen interpreteren, en dat is goed want wetenschappers kunnen verbanden leggen tussen voorheen ongerelateerde onderwerpen, wat leidt tot nieuwe kennis. Dit is het toppunt van wetenschappelijke creativiteit.
6. Het maken van figuren
Hier hebben wetenschappers visuele creativiteit nodig om hun resultaten visueel zo opvallend en duidelijk mogelijk te maken. Daarbij is dit ook het moment om met mooie kleurtjes te spelen, wat altijd leuk is!
7. Het schrijven van een artikel (of een poster of presentatie voorbereiden)
In deze fase kunnen wetenschappers hun schrijfvaardigheden inzetten om lezers (of luisteraars) het hele verhaal te vertellen: hoe het begon, wat ze wilden weten, wat ze hebben gedaan, wat ze hebben geleerd van het experiment en waarom dat belangrijk is. In een onderzoeksartikel kunnen auteurs alle fascinerende resultaten en frustrerende details uitleggen. Bovenal kunnen ze nu de eindjes met elkaar verbinden en uitleggen waarom dit werk interessant is.
Wetenschappelijke creativiteit
Creativiteit is, misschien onverwachts, een integraal onderdeel van wetenschap. Onderzoekers proberen zo objectief mogelijk te zijn en de invloed van onzekerheid te beperken. Creativiteit is zo’n factor: soms is het er, en soms niet. Maar onderzoekers hebben het nodig om problemen op te lossen, goede wetenschap te doen en resultaten te interpreteren. Als wetenschapper is het onze taak om onze bevindingen naar woorden te vertalen op een zowel accurate maar ook begrijpelijke manier. Dit is wat ik ‘wetenschappelijke creativiteit’ noem.
Geschreven door Marisha, aangepast door Mahur, vertaald door Felix
Featured image: Afbeelding door rawpixel.com van Pexels
