Donders Wonders Blog

Is “zwangerschapsbrein” een ding?

Sommige vrouwen zijn vergeetachtiger tijdens de zwangerschap, terwijl anderen geen verschil merken met voorheen. Wetenschappelijk bewijs laat zien dat bepaalde vormen van geheugenfuncties verzwakken tijdens de zwangerschap, maar dit is niet het geval voor alle cognitieve processen. Als zwangerschaps-vergeetachtigheid inderdaad bestaat moeten we als maatschappij voorzichtig zijn met hoe we dit interpreteren.

This post is also available in Engels.

Conflicterende gedachten over zwangerschaps-gerelateerde vergeetachtigheid

Veel vrouwen zeggen “mistig” te zijn tijdens de zwangerschap: ze hebben moeite zich data of afspraken te herinneren en ze vergeten dingen zoals hun portemonnee of sleutels. Dit fenomeen komt zo vaak voor dat het inmiddels “zwangerschapsbrein” genoemd wordt.

Aan de andere kant zijn er ook vrouwen die dit absoluut niet ervaren. Ze zeggen dat ze even scherp zijn als normaal gesproken en sommigen moeders-to-be zeggen zelfs creatiever te zijn tijdens hun zwangerschap. Dus, verzwakt zwangerschap cognitief functioneren of niet?

De wetenschap achter zwangerschap en geheugen

Niet verrassend, niet alle studies zijn het eens over dit onderwerp. Veel studies (maar niet allemaal) laten zien dat cognitief functioneren kan afnemen tijdens de zwangerschap. Dit artikel vatte het beschikbare onderzoek t/m 2007 samen en concludeerde dat zwangerschap inderdaad het functioneren van het geheugen verzwakt. De grootste effecten waren op free recall (bijvoorbeeld het terughalen van een moeilijk woord of een moeilijke naam uit het geheugen) en werkgeheugen (bijvoorbeeld het onthouden van een zojuist gezien 6-cijferig getal). Andere vormen van geheugen waren echter niet aangetast.

Een meer recente studie breidde deze resultaten uit. De onderzoekers vonden ook dat recall slechter was tijdens zwangerschap, maar zij observeerden dat herkenning (bijvoorbeeld benoemen welke items men eerder gezien had) niet verslechterd was. Dit suggereert dat, ook al worden sommige geheugenprocessen verzwakt gedurende de zwangerschap, dit niet het geval is voor alle cognitieve functies.

Het ontrafelen van de oorzaken van zwangerschaps-gerelateerde geheugen problemen

Een belangrijke kwestie is dat het onduidelijk is waarom zwangerschap effect heeft op het geheugen. Het kan gerelateerd zijn aan de enorme hormonale veranderingen die plaatsvinden, maar deze studie vond geen relatie tussen de hoeveelheid hormonen en scores op geheugentests. Misschien is het van meer belang dat veel vrouwen het moeilijk vinden om goed te slapen, vooral wanneer de zwangerschap vordert. Slaapdeprivatie verslechtert allerlei vormen van cognitief functioneren; dit zou dus kunnen samenhangen met de geobserveerde geheugenproblemen van zwangere vrouwen.

Emotioneel geladen reacties op “zwangerschapsbrein”

Vergeetachtigheid door zwangerschap, oftewel “zwangerschapsbrein”, is een emotioneel beladen onderwerp geworden onder zwangere vrouwen. Aan de ene kant geloven sommige vrouwen dat het een schadelijk stereotype is dat zwangere vrouwen als vergeetachtig portretteert, wat bijvoorbeeld kan leiden tot een beeld van mentale zwakte of lagere intelligentie onder collega’s. Dit maakt het moeilijker voor zwangere vrouwen om hun werk goed te doen en om serieus genomen te worden door de maatschappij.

Aan de andere kant zijn er ook vrouwen die op het werk meer begrip en herkenning willen voor deze tijdelijke geheugenproblemen. Zij zeggen zich comfortabeler te voelen met het idee dat als ze iets vergeten, dat het dan geweten wordt aan hun tijdelijke zwangerschap.

Er valt wat te zeggen voor beide kanten. Het zou goed zijn als zwangere vrouwen zich begrepen voelen door hun werkgever, maar dit zou er niet toe moeten leiden dat zij gezien worden als minder capabel of minder intelligent dan niet-zwangere mensen. Het is moeilijk om hier een balans tussen te vinden, maar het begrijpen van de feiten achter zwangerschaps-gerelateerde vergeetachtigheid kan onze maatschappij helpen om zwangere vrouwen te begrijpen en te steunen.

Credits

Originele taal: Engels

Auteur: Marisha Manahova

Buddy: Julija Vaitonyte

Editor: Christienne Gonzales Damatac

Vertaler: Jill Naaijen

Editor Vertaling: Wessel Hieselaar

Foto door Andre Furtado van Pexels (Creative Commons license)

+ posts

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *