This post is also available in Engels.
Misschien heb je al gehoord van echografie (ultrasound). Het is vooral bekend als een manier om een foetus in beeld te krijgen tijdens zwangerschapsonderzoeken. Echografie wordt ook meer algemeen gebruikt om medische dingen in beeld te krijgen, omdat het spieren, pezen en veel interne organen kan visualiseren. Het is echter meer dan een diagnostisch hulpmiddel. Een specifieke vorm van echografie, focused ultrasound, wordt gebruikt om verschillende vormen van tremor te behandelen.
Veel behandelingen voor tremor schieten tekort
Een tremor, de onvrijwillige, ritmische beweging van een lichaamsdeel, wordt vaak veroorzaakt door een probleem in de hersengebieden die je bewegingen regelen. Deze hersengebieden zitten diep in je brein. Laat dat nu net zijn waar focused ultrasound het nuttigst is. Hoewel er ook andere technieken zijn die gebruikt kunnen worden om activiteit te manipuleren in bepaalde hersengebieden, zijn deze gewoonlijk beperkt tot gebieden aan het breinoppervlak of zijn ze nogal invasief (ze vereisen bijvoorbeeld open hersenoperatie). Een ander gigantisch probleem met tremorbehandelingen, waaronder orale medicatie, is dat ze vaak ineffectief zijn en veel bijwerkingen hebben. Bijvoorbeeld: medicatie die beschikbaar is voor de ziekte van Parkinson bevordert vaak de algemene motoriek, maar kan relatief ineffectief zijn tegen tremor in vergelijking met andere symptomen.
Wat is focused ultrasound en hoe werkt het?
Focused ultrasound richt zich op een hersenkern in het midden van het brein: de thalamus. De thalamus is betrokken bij het coördineren van bewegingen, maar zijn werking is verstoord als er sprake is van een tremor. Foutieve signalen in de thalamus kunnen problemen veroorzaken en moeten tegengegaan of onderdrukt worden om de tremor te verminderen. Focused ultrasound kan gebruikt worden om deze foutieve signalen in de thalamus te onderdrukken, zonder dat een ouderwetse open hersenoperatie eraan te pas komt. Dit betekent dat deze techniek niet invasief is. Maar, als er geen echte operatie nodig is, hoe werkt zo’n focused ultrasound dan? Zoals de naam misschien al doet vermoeden, gebruikt deze techniek geluidsgolven met hele hoge frequenties (vandaar ultrasound), die wij mensen niet kunnen horen. Een omvormer die om het hoofd zit, zendt veel geluidsgolven of geluidstralen met een hoge intensiteit uit. Iedere geluidsgolf kan de hoofdhuid, schedel en het hersenweefsel passeren, zonder een effect daarop te hebben. Maar alle geluidsgolven zijn specifiek gericht (of gefocust) op een klein stukje van de thalamus. Het feit dat alle golven op dat specifieke puntje samenkomen, zorgt ervoor dat het weefsel daar opwarmt. Het gevolg is dat het hersenweefsel van dát stukje dat de tremor veroorzaakt, vernietigd wordt en er een kleine laesie ontstaat.
Wat zijn de voor- en nadelen van een focused ultrasound?
Een focused ultrasound is vaak het laatste redmiddel voor patiënten als andere medicaties of behandelingen niet aanslaan. Het kan met hoge precisie worden toegepast, leidt tot minimaal ongemak, heeft minder bijwerkingen dan andere behandelingen, en patiënten die deze behandeling ondergaan, worden vaak dezelfde dag nog uit het ziekenhuis ontslagen. Daar komt nog bij dat focused ultrasound erg effectief is in het verminderen van tremor. Hoewel niet elke patiënt baat heeft bij deze behandeling, zien de meeste patiënten een significante vermindering van de tremor en zijn er zelfs een aantal gevallen waar een heftige tremor bijna volledig verdween (bekijk deze video voor een voorbeeld).
Helaas zijn er ook nadelen aan deze veelbelovende techniek. Allereerst wordt focused ultrasound momenteel alleen toegepast op de thalamus aan één kant van het brein (je hebt in elke hersenhelft één thalamus). De tremor wordt dus ook maar aan één kant van het lichaam behandeld. Ten tweede, omdat focused ultrasound pas een paar jaar op mensen toegepast wordt, weten we nog niet zeker wat alle mogelijke gevolgen zijn op de lange termijn, aldus bezorgde neurologen en hersenchirurgen. Er kunnen onverwachte negatieve gevolgen zijn, die slechts een aantal jaar na de operatie aan het licht komen. En als laatste weten we nu dat de vermindering in de tremor die verkregen is met behulp van focused ultrasound, doorgaans niet permanent is. Na een paar jaar verschijnen de tremors opnieuw en ze worden geleidelijk erger (dit kan bij sommige patiënten sneller gaan dan bij andere).
We weten nog niet waarom de effecten van focused ultrasound na verloop van tijd verminderen en de tremor terugkomt. En hoewel we de perfecte behandeling voor tremor nog niet gevonden hebben, is focused ultrasound een veelbelovende techniek die de levens van veel patiënten al heeft verbeterd.
Originele taal: Engels
Auteur: Eva Klimars
Buddy: Christienne Gonzales Damatac
Editor: Mónica Wagner
Vertaler: Wessel Hieselaar
Editor Vertaling: Jill Naaijen
Wat zou ik daar graag voor in aanmerking komen
Ik word er zo vreselijk moe van