This post is also available in Engels.
In de het tweede deel van deze serie kijken we naar het verhaal van arbeids- en organisatiepsychologe Debby Beckers, over werkomstandigheden en eigen houdingen die leiden tot burn-out.
Foto toont werkgerelateerde stress. CC0, Pexels.
Chronische stress veroorzaakt burn-out, maar waar komt deze stress vandaan?
Een van de oorzaken zijn wij zelf.
De stressor zelf duurt meestal niet zo lang, aldus Debby Beckers. De rest van de tijd veroorzaken we de stress vooral zelf, door te piekeren. Nadenken over een bepaalde gebeurtenis kan zeker goed zijn; wanneer het functioneel is, gericht op een oplossing, en als het op een gegeven moment ook weer eindigt. Maar wanneer deze gedachten vaak terugkomen, als ze repetitief zijn, nergens naartoe leiden en alleen negatieve gevoelens oproepen, dan begint de neerwaartse spiraal van rusteloosheid en stress.
Wat maakt een werksituatie stressvol?
We kunnen veel aan, zolang we het gevoel maar hebben dat we er wel weer uitkomen. We lopen gevaar zodra we ons gevoel van controle verliezen, en niet meer weten hoe we een situatie aan moeten pakken of oplossen. Werkomstandigheden die dit gevoel begunstigen zijn: hoge taakeisen zoals ‘te veel werk in te weinig tijd’ of ‘te moeilijk werk’, een gebrek aan sociale steun door werkgevers en collega’s, onvoldoend autonomie, en een gebrek aan feedback.
Internationale druk op organisaties vraagt om flexibilisering
De globalisering zorgt in de huidige tijd voor nieuwe stressoren: Organisaties concurreren wereldwijd en deze internationale competitie veroorzaakt extra druk op de werkgever. We moeten steeds innovatiever zijn, effectiever werken, en dat alles moet zo goedkoop mogelijk. Om dit te kunnen realiseren probeert men flexibeler te zijn in het bedrijf; dit kan zijn het kiezen waar en wanneer we iets produceren, zoals het verplaatsen van de productie naar lagelonenlanden. Of het op de schop nemen van de ‘normale werkdag’: de standaard 9-5 uren gaan op de schop en het personeel moet flexibel ingezet worden. Deze druk op organisaties is op de werkvloer te voelen: er is minder vast personeel, je moet daardoor vaker verder reizen naar het werk, de baanzekerheid daalt, werktijden zijn onregelmatig, en steeds nieuwe technieken vragen om werknemers die multi-inzetbaar zijn: de “alleskunners”.
Advies: Wij zelf leiden ons leven.
Het is dus niet vreemd dat met deze ontwikkelingen chronische stress en burn-out toenemen. Alleen wat kunnen we hiertegen doen? Debby Beckers adviseert om zuiniger en kritischer om te gaan met je eigen tijd en energie. Kijk naar je prioriteiten: er zijn vaak maar een paar zaken die écht belangrijk zijn, ook privé. Maak dus onderscheid tussen de “weinig essentiële dingen” (engels ‘vital few’) en de “vele onbelangrijke zaken” (engels, ‘trivial many’). Dit kan ook betekenen dat we soms een mooie kans moeten laten schieten. We namelijk moeten vooral zélf bepalen waar onze prioriteiten liggen, anders doet iemand anders het voor je. Wij leiden ons eigen leven.
Meer informatie:
Ben je benieuwd naar de lichamelijke processen van lange termijn stress onderliggend aan burn-out, lees dan hier het eerste deel van deze serie.
Lees het boek “de herontdekking van het lichaam” van ervaringsdeskundige Bregje Hofstede.
Geschreven door Mahur, bewerkt door Annelies.
