Donders Wonders Blog

Zonsopgang vanuit de ISS. Afbeelding door NASA Johnson via Flickr (CC BY-NC-ND 2.0).

De effecten van ruimtereizen op je lichaam

Vorige maand heeft NASA een artikel gepubliceerd over een unieke tweelingstudie die beschrijft wat de fysiologische, moleculaire en cognitieve gevolgen kunnen zijn van het deelnemen aan een ruimtevlucht. Dit onderzoek bewijst wederom dat ons lichaam zich aan onvoorstelbare omstandigheden kan aanpassen.

This post is also available in Engels.

Dit onderzoek vergeleek de inmiddels gepensioneerde astronauten-tweeling Scott en Mark Kelly. Terwijl Scott een jaar in de ruimte verbleef, bleef zijn tweellingbroer achter op aarde. Het onderzoeken van tweelingen kan ontzettend nuttig zijn voor het begrijpen van effecten van genen en de omgeving op ons lichaam (zoals uitgelegd in een eerdere blog). Identieke tweelingen hebben exact dezelfde genen. Hiermee kun je dus verschillen die over tijd duidelijk worden (bijvoorbeeld in de gezondheid), wijten aan invloeden uit de omgeving. Het hoofddoel van NASA’s tweelingonderzoek was om te onderzoeken of een lang verblijf in de ruimte een grote aanslag op je lichaam vormt. Met deze resultaten kan NASA ervoor zorgen dat er goed op de gezondheid en veiligheid van toekomstige astronauten in de ruimte gelet kan worden. 

De tweeling-astronauten Mark en Scott Kelly. Afbeelding door NASA Johnson via Flickr (CC BY-NC. 2.0).

De onderzoekers benoemen een aantal belangrijke vindingen uit het tweelingonderzoek.

1. Telomeren

Telomeren, de beschermende uiteinden van elke DNA-streng, leken in de ruimte verlengd te zijn bij Scott. Een interessant detail is dat dit effect binnen enkele uren na de landing op aarde weer was omgedraaid. De lengte van telomeren is waarschijnlijk gekoppeld aan de gezondheid en levensduur van onze cellen. Telomeren voorkomen namelijk DNA schade en worden langzaam korter als we ouder worden. Wetenschappers denken hierom dat deze resultaten kunnen leiden tot therapieën die onze algemene gezondheid kunnen verbeteren.

2. Immuunsysteem

Terwijl Scott in de ruimte verbleef werkte zijn immuunsysteem zoals gewoonlijk. Dit was onderzocht door een griepvaccin toe te dienen in de ruimte, dat vervolgens precies werkte als op aarde. In de ruimte is nog steeds de kans op een microbiotische infectie aanwezig dus het is belangrijk om te weten hoe het lichaam dan reageert. Astronauten moeten dan kunnen rekenen op een goed functionerend immuunsysteem.

3. Genexpressie

De genexpressie veranderde tijdens Scott’s ruimtemissie; een kleine subset van deze veranderingen hield tot wel zes maanden na terugkeer op aarde aan. De genen die blijvende veranderingen lieten zien waren gerelateerd aan het immuunsysteem en DNA-herstel. De veranderingen in genexpressie die Mark op aarde liet zien waren niet dezelfde als die van Scott. Het is mogelijk dat de veranderingen bij Scott de aanpassing aan een nieuwe omgeving reflecteren. Ze kunnen echter ook zijn veroorzaakt door de blootstelling aan straling. Wetenschappers kunnen deze resultaten gebruiken om de gezondheid van toekomstige astronauten in de gaten te houden of zelfs om negatieve gevolgen van ruimtereizen te voorkomen. 

4. Cognitie

Het onderzoek liet zien dat de cognitieve vermogens van Scott (bijv. mentale alertheid, ruimtelijke oriëntatie) vrijwel gelijk bleven tijdens zijn verblijf in de ruimte, en vergelijkbaar waren met die van zijn broer. Dit laat zien dat astronauten in staat zijn om een goede cognitieve prestatie te leveren, zelfs na enige tijd in de ruimte. Interessant genoeg liet Scott wel een vertraging in cognitieve snelheid en verminderde nauwkeurigheid zien na terugkeer op aarde. Dit hield tot wel een half jaar na landing aan, maar werd toegeschreven aan de zwaartekracht aan die zich Scott weer moest aanpassen.

Deze tweelingstudie laat zien hoe goed onze lichamen zich aan kunnen passen aan verschillende uitdagingen uit de omgeving. Het is daarom een belangrijke stap voorwaarts in het realiseren van langere ruimte-expedities zoals bijvoorbeeld een missie naar Mars.

______________________________________________________________________________

Uitgelichte afbeelding door NASA Johnson via Flickr (CC BY-NC-ND 2.0).

Oorspronkelijke taal: Engels
Auteur: Eva Klimars
Buddy: Marisha Manahova
Redactie: Christienne Gonzales Damatac
Vertaler: Rowena Emaus
Redactie vertaling: Jill Naaijen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Categories