Donders Wonders Blog

Waarom het leren van een taal niet ‘even een momentje’ heeft

This post is also available in Engels.

Onderzoek laat zien dat mobiele telefoons het leven van families niet alleen maar vergemakkelijken, maar dat hun gebruik ook verstorend kan werken voor de taalontwikkeling van kleine kinderen. 

Leven in het digitale tijdperk brengt eindeloos veel mogelijkheden met zich mee. Zelfs voor de allerjongsten onder ons. Je kunt niet alleen elk moment van de dag videobellen met je grootouders, kinderen kunnen ook allerlei spelletjes op de telefoons van hun ouders spelen terwijl ze wachten op het avondeten. Terwijl er veel debat is over hoe dit een effect kan hebben op de ontwikkeling van een kind, is er vorig jaar een onderzoek gepresenteerd van Jessa Reed en haar collega’s op Temple University (U.S.A.). Zij hebben zich verdiept in een effect van nieuwe technologieën op ouders die vaak over het hoofd gezien worden.

Tegenwoordig zijn ouders vaak afgeleid door hun telefoon.

Afbeelding door Peoplecreations (licentie).

Het hebben van een mobiele telefoon betekent dat je altijd bereikbaar bent. Los van de goede en slechte aspecten van bereikbaar zijn, is het een onvermijdelijke oorzaak van afleiding en onderbreekt het dagelijkse activiteiten. Hoewel sommige mensen zeggen goed te kunnen multi-tasken en daardoor niet afgeleid worden door hun trillende telefoon, laat onderzoek zien dat maar zeer weinig mensen (schatting 2% van de populatie) hun aandacht op twee dingen tegelijk kunnen focussen. Veel ouders gebruiken daarentegen hun telefoon de hele tijd voor berichten of oproepen, en vragen dan hun kind of ze ‘even een momentje’ hebben.

Reed en haar team vroegen zich af welk effect deze onderbrekingen hebben op de peuters die nieuwe woorden aan het leren zijn. Eerder onderzoek had al laten zien dat de manier waarop ouders tegen hun kinderen praten hen kan helpen om woorden te leren. In het bijzonder weten we dat gezamenlijke aandacht (zowel op hetzelfde object focussen als het controleren of de ander dat ook doet) belangrijk is voor kinderen om woorden te leren. Als de interactie tussen kind en ouder onderbroken wordt door toevallige, onvoorspelbare telefoongesprekken of berichten, wat betekent dit dan voor het kind?

De opzet
Voor deze studie hebben de onderzoekers de interactie tussen moeders en hun tweejarige kinderen onderzocht. De moeders kregen de instructie om met hun peuter te spelen in de wachtkamer en ze twee nieuwe verzonnen woorden te leren die een handeling beschrijven (werkwoorden). De moeders werd verteld dat de onderzoeker haar zou bellen op haar mobiele telefoon. Ofwel om verdere instructies te geven, ofwel om te kletsen. De moeders moesten in alle gevallen opnemen. De onderzoeker belde tijdens het experiment altijd tijdens de uitleg van een van de twee woorden. Na de tijd werd het begrip van de kinderen van de verzonnen woorden getest.

Het oordeel
Dus, wat waren de resultaten? Wanneer de ouder niet gebeld werd tijdens het aanleren van een woord, leerde het kind het woord. Wanneer de moeder daarentegen de telefoon op moest nemen, leerde het kind het woord niet, ook al was de onderbreking betrekkelijk kort (30 seconden).

Dit onderzoek laat zien hoe drastisch de consequenties van zelfs korte onderbrekingen door telefoontjes kunnen zijn. Veel ouders spelen tegenwoordig met hun telefoon, en beantwoorden berichten zonder erover na te denken… maar het maakt een verschil! Als je aan het eten bent of aan het spelen met je kind, is het belangrijker om met ze bezig te blijven dan om direct te reageren op een bericht of oproep. Dus, vraag de wereld, niet je kind, of ze ‘even een momentje hebben’.

 

Wil je meer weten over hoe kinderen talen leren? Kom dan even langs bij het Kletskoppen Kindertaalfsetival, op zaterdag 27 oktober in de bibliotheek De Mariënburg in Nijmegen, voor een dag vol plezier en wetenschap. Voor meer informatie, kijk hier: http://www.kletskoppenfestival.nl

 

Geschreven door Julia Egger, bewerkt door Monica Wagner, vertaald door Rowena Emaus.

 

Julia Egger is promovenda bij de afdeling taalontwikkeling van het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek, waar ze onderzoek doet naar de invloed van de omgeving op het leren van nieuwe woorden bij kinderen.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *