This post is also available in Engels.
Het is misschien wat controversieel om het over duiven te hebben. Want hoewel ze kunnen worden gefokt als huisdier, trouwe kameraden zijn en ingezet kunnen worden voor sport, zien de meeste mensen ze slechts als luchtratten: dom en vies. En dat terwijl wetenschappers de afgelopen 30 jaar onderzoek hebben verricht dat de cognitieve vaardigheden van vogels aantoont. Hier is een overzicht van de meest fascinerende duivenfeitjes.
Ze hebben een verfijnd visueel systeem
Het grootste gedeelte van het duivenhoofd bestaat uit hun ogen. Die ogen bezitten een van de meest verfijnde netvliezen onder de gewervelde dieren. Het duivennetvlies bestaat uit maar liefst 5 verschillende kleurreceptoren, terwijl het netvlies van mensen er maar 3 heeft en die van sommige andere zoogdieren (zoals muizen en ratten) zelfs maar 2 kleurreceptoren bevatten. Dit betekent dat duiven dingen kunnen zien die wij onszelf niet eens kunnen voorstellen! Vanwege deze visuele vaardigheden had psycholoog B.F. Skinner het idee om duiven in te zetten als wapens en ze als bommenwerpers te laten fungeren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het idee hierachter was om de vogels te trainen de richting van raketten bij te sturen door met hun snavel op doelen te prikken door middel van kabels die aan hun kop waren bevestigd. De subsidie voor het project werd teruggetrokken in 1944, maar er waren enkele functionerende prototypes ontwikkeld.
Ze kunnen artistieke stromingen onderscheiden
In 1995 trainde S. Watanebe van de Keio universiteit acht duiven om onderscheid te maken tussen schilderijen van Picasso en Monet. In het eerste gedeelte van de training leerden de dieren welke schilderijen bij welke kunstenaar hoorden. In het tweede gedeelte testten de wetenschappers of de dieren onderscheid konden maken tussen schilderijen van twee artiesten die ze nog niet eerder hadden gezien. Verrassend genoeg slaagden de duiven hier in. Ten slotte testten de wetenschappers of de duiven deze kennis konden generaliseren naar kunstwerken van andere kubistische en impressionistische artiesten: ook dit konden ze! Dit betekent dat ze niet alleen onderscheid konden maken tussen complexe visuele stimuli maar deze ook konden categoriseren en generaliseren.
Ze kunnen tellen
Overzichtsstudies laten zien dat veel dieren, van bijen tot apen, onderscheid kunnen maken tussen stimuli die verschillen in hoeveel elementen ze bevatten. Maar het begrijpen van abstracte numerieke regels (bijvoorbeeld het sorteren van stimuli die uit verschillende hoeveelheden objecten bestaan) is een complexere vaardigheid waarvan werd gedacht dat alleen primaten het konden. In 2011 onderzocht D. Scarf van de Otage universiteit in Dunedin (Nieuw-Zeeland) of duiven dit soort abstracte regels beheersen. Hij liet de vogels eerst visuele stimuli zien die bestonden uit 1, 2 of 3 objecten, en trainde ze de stimuli te sorteren van klein (1) naar groot (3). Daarna liet hij de dieren nieuwe stimuli zien bestaande uit 1 tot 9 objecten, waarbij hij liet zien dat duiven tot 9 konden tellen en dat hier net zo goed in waren als apen!
Ondanks hun reputatie zijn duiven dus interessante dieren met fascinerende vaardigheden, net als andere dieren die we vaak als “slimmer” zien, zoals honden of dolfijnen. De cognitieve vaardigheden van duiven zijn decennialang onderschat maar het lijkt er op dat een duivenbrein zo gek nog niet is!
Auteur: Francesca Abela
Buddy: Kim Beneyton
Redactie: Wessel Hieselaar
Vertaler: Felix Klaassen
Redactie vertaling: Marlijn ter Bekke
Afbeelding credits: Miha Rekar van Unsplash