This post is also available in Engels.
We worden tegenwoordig overspoeld met nieuwe technologieën en uitvindingen. Sommige daarvan zijn onze dagelijkse redders in nood (mobieltjes, computers, het internet), terwijl anderen minder nuttig blijken (een haarborstel die via bluetooth informatie stuurt over borstelkwaliteit naar de telefoon van de gebruiker) of gewoonweg meer tijd nodig hebben om te verbeteren. Een nieuwe uitvinding die steeds populairder wordt, zijn zogenaamde gebarentaal handschoenen – draagbare technologie die belooft gebarentaal in spraak te kunnen omzetten, in realtime (bijvoorbeeld deze). Laten we eens kijken of een dergelijk product zijn belofte kan waarmaken.
Hoe werkt het en is dat wel goed genoeg?
De handschoenen bevatten 5 buigsensoren op elke vinger die registreren of en hoeveel een vinger buigt. De handschoen wordt verbonden via bluetooth aan bijvoorbeeld een telefoon, die vervolgens de signalen vertaalt naar spraak of tekst. Dat is de theorie. In de praktijk zijn het onhandig logge prototypes die niet de ware natuur van gebarentaal reflecteren omdat ze enkel detecteren wat de vingers doen (en zelfs dat gebeurt niet bepaald gedetailleerd). De belangrijkste kenmerken van gebarentaal zijn niet alleen vingerbuigingen, maar ook dingen zoals handbeweging (opwaarts, neerwaarts, rondgaand of recht), de oriëntatie van de handpalm (gericht naar de gebaarder of juist van zich af), en de locatie van de hand (voor de borst, aan de zijkant van het hoofd). Trouwens, zelfs als de handschoenen al deze kenmerken perfect zouden kunnen weergeven (wat ze momenteel dus niet kunnen), worden andere belangrijke facetten van gebarentaal zoals gezichtsuitdrukkingen (die een grammaticale functie kunnen hebben), de torso of mondbewegingen van de gebaarder alsnog genegeerd. Gebaren worden bovendien niet sequentieel geproduceerd als parels die aan een ketting geregen worden (parel voor parel) maar meer gelijktijdig door vele aspecten te combineren. Alles bij elkaar genomen maakt deze complexiteit van gebarentalen het ontzettend moeilijk om ze door een apparaat te vertalen tot spraak (of andersom).
Moeten we überhaupt wel gebarentaalhandschoenen willen?
Gebarentaalhandschoenen zijn uitgevonden om de communicatie tussen Doven en Horenden te faciliteren. Maar deze handschoenen vertalen enkel gebaren naar spraak. Dit eenrichtingsverkeer helpt dus vooral de Horenden om de Doven te verstaan, terwijl spraak verstaan een moeilijkheid blijft voor de Doven. Bovendien zijn het de Doven die een dergelijk apparaat zouden moeten aanschaffen en die onhandige dingen moeten dragen om vervolgens de communicatie eenzijdig te verbeteren. Dat klinkt niet bepaald aantrekkelijk, ofwel? Gebarentaalhandschoenen lijken daarom voort te komen uit een desinteresse van de Horenden, en niet zozeer uit een behoefte de Doven te helpen. Dit komt omdat Doven niet betrokken zijn bij de ontwikkeling en hen niet is gevraagd wat ze nu echt nodig hebben. Deze tekortkoming geldt in haar algemeenheid; als de feitelijke gebruiker (hier de Doven) niet betrokken worden bij het ontwikkelingsproces, zullen nieuwe op gebruik gebaseerde technologieën falen de beoogde gebruiker echt te helpen.
Oorspronkelijke
taal: Engels
Auteur: Francie
Manhardt
Buddy: Eva
Klimars
Editor: Monica
Wagner
Vertaling: Floortje
Bouwkamp
Editor Vertaling: Wessel
Hieselaar
