This post is also available in Engels.
Merk jij dat je vaak belangrijke taken uitstelt? Lees verder om meer te leren over waarom we uitstelgedrag vertonen.
Het is zondagavond en je ervaart een slecht gevoel wanneer je reflecteert op je to-do lijst van het weekend: je bent niet naar de sportschool gegaan, de keuken heeft zichzelf niet schoon gemaakt en je artikel voor school is nog ongeschreven. Komt dit je bekend voor? Zo ja, dan heb je, zoals zovelen, een uitstel-probleem.
Wat is uitstelgedrag?
Uitstelgedrag refereert naar het vermijden of uitstellen van een geplande taak. Onderzoekers hebben onderscheid gemaakt tussen intentioneel en niet-intentioneel uitstelgedrag. Intentioneel uitstelgedrag komt voor wanneer we bewust beslissen een taak niet uit te voeren; we besluiten bijvoorbeeld naar de bioscoop te gaan in plaats van dat artikel te schrijven. Niet-intentioneel uitstelgedrag, aan de andere kant, is niet vrijwillig. We zijn er bijvoorbeeld voor gaan zitten om dat artikel te schrijven en merken 2 uur en 10 YouTube video’s later dat er nog altijd niets op papier staat. Hoewel beide vormen van uitstelgedrag ons kunnen verhinderen belangrijke taken uit te voeren, wordt niet-intentioneel uitstelgedrag vaker geassocieerd met meer angst en negatieve emoties.
Waarom stellen we uit?
Als uitstelgedrag ons zo’n slecht gevoel geeft en een negatief effect heeft op onze prestaties, waarom doen we het dan? Dit falen van zelfcontrole is op allerlei manieren onderzocht en hieronder gaan we daarop in.
Ten eerste heeft je persoonlijkheid invloed op de kans dat je uitstelgedrag vertoont. Stereotypische trekken van een uitsteller zijn gebrek aan motivatie, ongeorganiseerdheid en impulsiviteit. Deze trekken correleren inderdaad positief met uitstelgedrag. Aan de andere kant zijn veel mensen die uitstellen juist wel gemotiveerd en zijn ze wel degelijk bezorgd over de taken die ze uitstellen. Sommige studies hebben een relatie gevonden tussen perfectionisme en uitstelgedrag en suggereren dat mensen met hele hoge standaarden taken juist vermijden uit angst dat ze zullen falen. Deze relatie is met name aanwezig voor perfectionisten die zelfkritisch zijn en zich zorgen maken om de mening van anderen. Uitstelgedrag kan dus voortkomen uit hele andere persoonlijkheidstrekken.
Ten tweede beïnvloeden emoties – en vooral onze wens om in een goede stemming te zijn – uitstelgedrag. Wanneer we voor een uitdagende taak staan voelen we vaak negatieve emoties, zoals stress, angst of verveling. Eén idee is dat we uitstelgedrag gebruiken als een korte-termijn oplossing voor onze stemming. Hoewel YouTube video’s kijken ons op de lange termijn meer gestrest maakt over de taak, helpt het op dat moment om je positiever/beter te voelen. Onderzoekers hebben bewijs gevonden voor dit idee van het herstellen van je stemming door te zien dat mensen in een slechte stemming meer uitstellen, als ze het gevoel hebben dat het hun stemming kan verbeteren.
Als laatste is uitstelgedrag ook afhankelijk van de taak: We stellen taken die we onplezierig vinden gemakkelijker uit. Recente theorieën over zelfcontrole stellen voor dat we ons gedrag kiezen op basis van een beslissingsproces waarin we de voordelen en kosten tegen elkaar afwegen. Het schrijven van een artikel voor school komt met het voordeel dat je een goed cijfer krijgt maar er ook voor zorgen dat je je verveelt. De moeite die de taak vereist, mentaal of fysiek, wordt gezien als een kost: we vinden de moeite onplezierig en we zijn zelfs in staat te “betalen” om het te vermijden. Daarnaast worden de voordelen vaak niet meteen ervaren, maar pas in de toekomst. Dan helpt het niet dat we de neiging hebben om beloningen die ver weg zijn minder belangrijk te vinden dan onmiddellijke beloningen.
Samengenomen leiden deze tendensen ertoe dat we vaak snel genot met weinig moeite kiezen (bijvoorbeeld YouTube video’s kijken) in plaats van iets wat meer moeite kost en pas in de toekomst beloond wordt (bijvoorbeeld een artikel schrijven). Dit kosten-voordelen beslissingsproces kan plaatsvinden zonder dat we ons hiervan bewust zijn en is dus onderdeel van niet-intentioneel uitstelgedrag.
Samengevat is uitstelgedrag een gecompliceerd fenomeen en kunnen we er op meerdere manieren naar kijken. Deze verschillende perspectieven zijn echter gerelateerd; iemand die bijvoorbeeld perfectionistisch is kan het schrijven van een artikel extra onplezierig vinden wanneer het ook zorgen over slecht presteren oproept. De anticipatie van de negatieve emotie is dan een kostenpost in het beslissingsproces, wat ervoor zorgt dat de persoon het eerder zal uitstellen. Voordat je dus besluit een vervelende taak uit te stellen naar de volgende dag, is het misschien nuttig deze factoren in gedachten te houden.
Credits
Originele taal: Engels
Foto door Kevin Ku op Unsplash
Auteur: Rebecca Calcott
Buddy: Monica Wagner
Editor: Christienne Gonzales Damatac
Vertaler: Jill Naaijen
Editor vertaling: Wessel Hieselaar
