This post is also available in Engels.
Terwijl velen van ons het waarschijnlijk nooit gek hebben gevonden om twee neusgaten te hebben, was het voor wetenschappers lang een raadsel. Maar waarom hebben wij twee neusgaten?
Hoewel de koudste dagen van deze winter nog voor ons liggen, houd een griepgolf de artsen in Nederland al enkele weken bezig. Helaas was ook ik één van de personen die niet het geluk had om van deze virusinfectie gespaard te blijven. Hierdoor had ik het “plezier” om een aantal dagen in bed door te brengen en kon ik de meeste tijd, noch door de neus adem halen, noch iets ruiken. Alhoewel een verstopte neus nogal irritant kan zijn, kun je, indien je er een hebt, een interessante bevinding doen die te maken heeft met een minder bekend leuk weetje.
Heb je ooit opgemerkt dat, als je een verstopte neus hebt, je gedurende de dag soms wel een beetje door de neus kunt ademhalen en soms helemaal niet? Een van de redenen hiervoor is dat er te allen tijde één dominant neusgat is waardoor meer luchtstroomt dan door het ander en dat dit om de paar uur wisselt. Dit komt doordat de slijmvliezen in één neusgat een beetje opzwellen en hierdoor tijdelijk de luchtstroom beperken totdat het dominante neusgat van kant wisselt. Maar waarom hebben wij dan überhaupt twee neusgaten als we er toch maar grotendeels één gebruiken? Zou het niet logischer zijn om gewoon één groot neusgat te hebben? Mensen hebben uiteindelijk ook maar één luchtpijp en dus kunnen we ook niet in stereo ruiken (andere zoogdieren kunnen dit trouwens wel).
Anders dan hierboven geïllustreerd, verschilt de luchtstroom tussen het linker en het rechter neusgat. Aan de ene kant is er een grote luchtstroom, aan de ander kant een kleine en om de paar uur wisselt dit om. Afbeelding door rettootje via Wikipedia Commons (CC0 1.0).
Onderzoekers van de Stanford Universiteit zijn deze vraag nagegaan en vonden uit dat er wel een voordeel zit aan het hebben van twee neusgaten. Hoewel we niet in stereo kunnen ruiken, bevorderen twee neusgaten in plaats van één, ons vermogen om verschillende geuren te detecteren. De wetenschappers mengden twee verschillende stoffen: een die rook als pepermunt en een ander die qua geur leek op anijs. Vervolgens lieten de wetenschappers proefpersonen het mengsel met de twee stoffen met telkens één neusgat ruiken. Het ene stofje werd hierbij met het dominante neusgat met grote luchtstroom waargenomen, terwijl het ander stofje bij een kleine luchtstroom werd gedetecteerd.
Deze scheiding wordt veroorzaakt door verschillende absorptiesnelheden van de twee stoffen. De stoffen moeten namelijk niet alleen in de neus terecht komen, maar ook de slijmvliezen passeren om aan de geurreceptoren te kunnen binden. In het dominante neusgat krijgt een stof met een lage absorptiesnelheid niet de kans om de geurreceptoren te bereiken, omdat het deze te snel voorbijstroomt. De stof kan echter wel door de receptoren in het ander neusgat worden geabsorbeerd, waar de luchtstroom lager is. Wetenschappers vermoeden dat stoffen met een hoge absorptiesnelheid een hoge luchtstroom nodig hebben om te kunnen worden waargenomen, omdat deze erg snel worden opgenomen en hierdoor bij een lage luchtstroom maar op een heel klein oppervlak aan receptoren gaan binden.
Dat betekent dat we dankzij onze twee neusgaten gevoeliger zijn voor bepaalde geuren en ook meer verschillende geuren kunnen waarnemen. Uiteraard is ons reukzin niet zo goed als die van andere zoogdieren, denk bijvoorbeeld aan honden, maar wees eerlijk, als je de kans zou krijgen om een superkracht te kiezen, zou je dan een buitengewoon reukvermogen kiezen? Waarschijnlijk niet…
Ik zal best wel een super reukorgaan willen hebben, zodat ik kan ruiken wat de stemming is van de mensen die zinnen uitspreken en waarvan ik de toon niet goed kan interpreteren. Zoals een Chris Lee beer op 10 km afstand een mens kan ruiken zal zou het ook handig kunnen zijn als ik iets zoek dat ik dan weet in welke richting ik moet kijken en lopen. Zoals honden een heel verhaal kunnen ruiken aan de geuren van een ander zal zal ik dus ook sneller van mijn huisgenoten of teamgenoten kunnen weten of zij een ziekte onder de leden hebben en dus anticiperen.
Hoe meer ik binnen yoga doe,
en ben ook vaak buiten
ik doe ook sporten en veel drinken.
als ik wel 2 liter fris/water/melk/thee heb gedronken kan ik scherper geuren waarnemen
des te meer kan ik scherper ruiken
kan iemand dit verklaren??