This post is also available in Engels.
Wetenschappers hebben een flinke berg bewijs verzameld dat je geboorteseizoen een behoorlijke invloed kan hebben op je gezondheid en karakter voor de rest van je leven.
Waarschijnlijk ken je het concept van horoscopen wel. Deze horoscopen bevatten soms een beschrijving van je karakter- en persoonlijkheidstrekken die bij een bepaald sterrenbeeld horen. Veel mensen, en vooral wetenschappers, zijn niet erg overtuigd dat onze persoonlijkheid op een zeker manier samenhangt met astrologie. Er lijkt echter enig bewijs te zijn dat het seizoen waarin je geboren wordt een effect kan hebben op je gezondheid en persoonlijkheid.
Dit onderzoeksveld werd aangewakkerd toen uit een studie onverwachts bleek dat een groot deel van een groep schizofrenie patiënten geboren was in de wintermaanden. Vergelijkbare resultaten werden gevonden voor andere stoornissen en voor complicaties bij de geboorte. Slechts een paar jaar later werd een mogelijk verband tussen persoonlijkheids trekken en de seizoenen onderzocht. Dit liet zien dat de mate van bepaalde temperament-eigenschappen kon fluctueren door het jaar heen.
De precieze mechanismen achter deze fenomenen zijn nog onbekend. Onderzoekers hebben gesuggereerd dat de ontwikkeling van een baby in de baarmoeder wellicht beïnvloed wordt door externe factoren zoals de kans op een (virale) infectie, voedselbeschikbaarheid en de hoeveelheid blootstelling aan zonlicht. Dit heeft ook nog effect na de geboorte, in zoverre dat het lange termijn veranderingen kan veroorzaken. Onderzoek met muizen heeft laten zien dat het niet heel vergezocht is.
Een onderzoek uit 2010 liet verschillen zien in de intrinsieke biologische klok van muizen die geboren en gespeend waren onder verschillende kunstmatige lichtcycli. De biologische klok verwijst in dit geval naar een aantal stoffen en processen die ons dagelijks patroon van activiteit bepalen; wakker en actief of slapend en in rust. In het onderzoek werden muizen geboren en gespeend met verschillende lichtpatronen die ofwel zomer simuleerden (‘zomermuizen’), of de winter simuleerden (‘wintermuizen’). Nadat ze gespeend waren, werden ze 28 dagen gehouden in ofwel dezelfde lichtomstandigheden, of de tegenovergestelde omstandigheden. Naderhand werden de dan volwassen muizen geplaatst in constante duisternis om hun intrinsieke dagelijkse patronen te onderzoeken.
De intrinsieke biologische klok van de winterbaby’s bleek overmatig te reageren op veranderingen in de lichtcyclus na het spenen. In de duisternis waren de patronen van deze muizen niet alleen extreem verschillend, maar ook nog eens anders dan het dagelijks ritme dat eerder vertoond werd in normale (seizoenale) lichtomstandigheden. Dit was niet het geval voor de zomermuizen, die maar weinig verschillen lieten zien in dagelijkse ritmes. Daarbij waren de wintermuizen die naar een zomercyclus waren verplaatst dagelijks anderhalf uur langer actief, en volgens hun biologische klok duurde de dag net iets langer. Deze reactie is verbazingwekkend vergelijkbaar met effecten die te zien zijn bij mensen die last hebben van seizoensgebonden affectieve stoornis (winterdepressie). Dit komt ook vaker voor bij mensen die in de winter geboren zijn. Wat het nog interessanter maakt, is dat deze veranderingen niet alleen te zien waren op gedragsniveau, maar dat de onderzoekers de veranderingen ook zagen in activatie van neuronen (hersencellen) die de biologische klok van deze muizen regelen.
Dit laat zien dat bepaalde omstandigheden uit de omgeving en invloeden vroeg in het leven de biologische processen op de lange termijn kunnen beïnvloeden en zo kunnen vormen wie we zijn. Natuurlijk betekent dat niet dat je geboortemaand je lot bepaalt. Echter zijn de mensen die geloven in horoscopen misschien iets op het spoor; onze karaktertrekken zijn mogelijk beïnvloed door onze geboortedatum… alleen niet om de redenen die we vaak denken.
Geschreven door Eva, bewerkt door Monica en vertaald door Rowena.
Uitgelichte afbeelding van LukePricePhotography (CC BY 2.0)