Donders Wonders Blog

Knuffelen is gratis

Aan het einde van een zware werkdag hebben we soms gewoon een knuffel nodig. Wat gebeurt er in het brein wanneer we aanrakingen van anderen ervaren?

This post is also available in Engels.

Aan het einde van een zware werkdag hebben we soms gewoon een knuffel nodig. Wat gebeurt er in het brein wanneer we aanrakingen van anderen ervaren?

Een lange omhelzing, een schouderklopje, een aai – de woordeloze taal van de aanraking bezit de kracht om stress, hartslag en bloeddruk te verlagen. Wetenschappers proberen al lang de puzzel op te lossen wat er gebeurt in ons brein wanneer we aangeraakt worden, en hoe het een intrinsieke speler is geworden in de sociale dans van menselijke verbinding.

Onderschat het effect van het vasthouden van iemands hand niet. Door de hersenactiviteit te meten bij 44 koppels met behulp van electroencephalography (EEG) vonden wetenschappers dat koppels die zich in dezelfde ruimte bevonden meer vergelijkbare activatiepatronen hadden dan koppels die apart van elkaar zaten. De overeenkomsten in hersenactivatiepatronen namen het meest toe wanneer koppels handen vasthielden terwijl een van hen pijn ervaarde. De hand van een geliefde met pijn vasthouden synchroniseerde niet alleen de ademhaling en hartslag, maar ook de hersengolven. Daarbij correleerde de brein-tot-brein signaal synchronisatie van een koppel met een afname in waargenomen pijn. Wetenschappers vermoeden dat empathische aanrakingen een persoon zich begrepen kan laten voelen, wat weer zou kunnen leiden tot een activatie in de pijnstillende mechanismen van het brein.

Andere experimenten hebben gebruik gemaakt van magnetische resonantie afbeeldingstechnieken (MRI) om te onderzoeken wat de hersenactivatiepatronen tijdens aanraking zijn. Deelnemers wiens armen langere tijd aangeraakt werden met een object lieten toegenomen breinactiviteit zien in gebieden die gerelateerd zijn aan tactiele sensaties en het verwerken van beloningen. Nog een ander onderzoek bekeek breinactiviteit terwijl mensen aangeraakt weren door iemand die bezig was met ofwel een luister- ofwel een aanrakingstaak. Na verloop van tijd was de hersenactivatie beïnvloed door het type taak die de ander aan het doen was.

Aanrakingen hebben een grote sociale waarde, beïnvloeden onze waarnemingen, gezondheid en interpersoonlijke communicatie. Van ratten tot apen tot mensen, decennia van onderzoek heeft laten zien dat fysiek contact met anderen een grote rol speelt in het communiceren van emoties, hechting, intimiteit en macht. We weten zelfs dat het krijgen van een knuffel van groot belang is in de ontwikkeling van kinderen. Aan de hand van een enquête onder 1368 mensen uit 5 verschillende landen hebben wetenschappers een ‘kaart’ van het menselijk lichaam ontwikkeld met daarop de zones die we anderen toestaan aan te raken afhankelijk van het niveau van intimiteit (bijv. vriend, moeder, partner, etc.). Voor sociale aanrakingen zijn verschillende niveaus van interpersoonlijke relaties gekoppeld aan patronen op het lichaam. Deze patronen van geaccepteerde zones op ons lichaam komen sterk overeen tussen landen met verschillende culturele conventies.

Hoewel fysiek contact met een ander kan helpen iemand zich beter te laten voelen, kunnen sommige mensen gevoeliger zijn voor aanraking, bijvoorbeeld in het geval van autisme, neuropathie of hypersensitiviteit. We zijn nog niet helemaal zeker tot welk niveau aanraking ons kan beïnvloeden en er is nog veel te ontdekken (bijvoorbeeld: gebeurt hetzelfde als mijn hond mijn hand likt?). In ieder geval, wanneer een vriend in de put zit, ga praten en geef een knuffel – het kan zomaar jullie dag opfleuren.

Geschreven door Christienne Gonzales Damatac
Bewerkt door Annelies van Nuland
Vertaald door Rowena Emaus

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Categories