Ik ben een bangerik. Hoogtevrees, vliegangst, spinnen. Ik krijg al kriebels als ik er aan denk. Wat gebeurt er toch in m’n lijf als afgronden me doen duizelen, als ik met zweethandjes in het vliegtuig zit, of als ik bevries wanneer een uit de kluiten gewassen spin m’n pad kruist? Oog in oog komen met je angsten kan de oplossing zijn.
Op vakantie in Canada was het weer raak. Gelukkig geen spinnen gespot. Wel een lange vliegreis met turbulentie doorgemaakt. En ook de nodige duizelingwekkende afgronden in de Rocky Mountains gezien. Daar stond dan wel fantastisch natuurschoon tegenover. Jammer genoeg is genieten van natuurschoon er niet bij als angst je overmant. Dat weet ik nog maar al te goed van een ritje met een kabelbaan lang geleden. Overtuigd door m’n reismaatje ging ik mee. Even later vond ik mezelf vastgeklampt aan een stang midden in de cabine. Alleen bewust van m’n angst, niet van het uitzicht. Nu vermijd ik dat soort situaties liever.
Uitdoven van angsten
Toch kan je blootstellen aan je angsten de oplossing zijn. Exposure therapie is de meest gebruikelijke manier om van specifieke angsten zoals hoogtevrees af te komen. Door geleidelijk blootgesteld te worden aan je angst, leer je dat bijvoorbeeld die kabelbaan niet gevaarlijk is en dat je angst vanzelf wegebt in zo’n situatie. Eerder moest je tijdens deze therapie ofwel een angstige situatie voor de geest halen, ofwel een angstige situatie meemaken. Tegenwoordig is er een nieuwe manier: virtual reality. Met een computerbril op – waar je buiten liever niet mee gezien wordt – stap je binnen de muren van de behandelkamer zomaar in een kabelbaan of loop je over hoge gebouwen. Met de nodige sessies exposure therapie kan je angst zo uitdoven.
Het proces versnellen
Maar ja, je angsten trotseren is niet bepaald een pretje. Het komt soms dan ook voor dat mensen de therapie niet afmaken. Daarom wordt er veel onderzoek gedaan naar medicatie om exposure therapie te versnellen. Tijdens een exposure sessie spelen twee processen een belangrijke rol. Je angstgeheugen wordt actief, maar daarnaast moet je een nieuwe, veilige associatie met de bron van je angst leren: die kabelbaan is veilig, niks aan de hand. Een medicijn, D-cycloserine, bevordert het aanmaken van nieuwe herinneringen en versnelt zo het uitdoven van je angst. Een ander medicijn, propanolol, lijkt juist het ophalen van angstige herinneringen te onderdrukken. Maar volgens onderzoekers uit Zwitserland is het hormoon cortisol – een stresshormoon – een betere kandidaat. Cortisol zou het aanmaken van nieuwe, veilige associaties bevorderen, en tegelijkertijd het ophalen van angstige herinneringen onderdrukken. Een maand na behandeling vonden deze onderzoekers minder angst in deelnemers die exposure therapie met cortisol pil hadden gehad in vergelijking met een placebo pil. Maar voordat cortisol voor dit doeleinde op de markt gebracht wordt, moet het eerst nog even grondig dubbelblind getest worden.
Ik zou maar al te graag over m’n angsten heen komen. De vraag is: Durf ik het aan? Of wacht ik liever even op dat pilletje zodat het wat sneller kan?
Meer informatie
Bronartikel: Cortisol versnelt exposure therapie
Artikel over het versnellen van exposure therapie met D-cycloserine
Artikel over het onderdrukken van de fear response met propanolol
Dit blog is geschreven door Lieneke.
Bewerking door Susanne.
Dag Lieneke,
Wat een leuk verhaal! Waarschijnlijk ook zinvol voor mensen die er last van hebben. En zo leer je je familie ook nog eens op een andere manier kennen!
Groeten van Neel
Jouw reismaatje spijt het nog steeds. Maar zij dacht dat een kabelbaan een goede Exposure Therapy is 🙂