This post is also available in Engels.
Eye-tracking-technologie geeft onderzoekers een inkijkje in de menselijke psyche. Benieuwd hoe dat kan? Lees, leer, en je zult versteld staan.
“Ogen zeggen meer dan woorden” Foto door Gratisography (Licentie CC0 1.0)
Technologie is tegenwoordig zeer geavanceerd, overal aanwezig, en onzichtbaar. Omdat we er geen genoeg van kunnen krijgen, vertel ik je hier over een nieuw soort technologie: eye-tracking. Hoe werkt eye-tracking, en hoe helpt het ons bij psychologisch taalonderzoek?
Wat is eye-tracking en waar gebruiken we het voor?
Met eye-tracking meet je de richting waarin iemand kijkt, en krijg je dus inzicht in oogbewegingen (saccades) en bewegingspauzes (fixaties). De meeste moderne eye-trackers zijn kleine camera’s die naar iemands gezicht kijken, en met onschadelijk infrarood licht het midden van de pupil detecteren. Dat maakt het mogelijk om iemands blik te volgen.
Het brein stuurt de ogen aan om de visuele informatie te vergaren die het nodig heeft. Oogbewegingen zijn dus gekoppeld aan de werking van het brein, en hangen af van de bedoelingen en aandacht van het individu. Eye-tracking kan daardoor worden gebruikt voor verschillende toepassingen, zoals cognitieve wetenschap, psychologie, mens-computer-interacties, marketingonderzoek, games, en medisch onderzoek.
Je ogen zitten vol met taal…
…aldus de Amerikaanse dichteres Anne Sexton. En daar zit een kern van waarheid in. Een onderzoeker kan bijvoorbeeld oogbewegingen volgen terwijl mensen naar gesproken taal luisteren. Als je een proefpersoon een plaatje laat zien en tegelijkertijd gesproken instructies over het plaatje laat horen, kun je in kaart brengen naar welke punten op het plaatje de proefpersoon kijkt, en daarmee hoe hij taal verwerkt.
Neem bijvoorbeeld een beeldscherm dat eruit ziet als in de illustratie hieronder, met vier afbeeldingen: een kikker, een servetje, een kikker op een servet, en een doos. Stel je voor dat je naar deze plaatjes kijkt en plotseling hoort: ‘plaats de kikker op het servet in de doos’. Wat gebeurt er dan met je?
Wanneer je het eerste deel van de zin hoort, ‘plaats de kikker op het servet’, kijk je waarschijnlijk eerst naar die kikker en dan naar het servet. Maar dan hoor je de rest van de zin en krijg je door dat je het bij het verkeerde eind had. Oeps! Nu moet je je blik verplaatsen naar de rechter kikker (de kikker op het servet) en dan naar de doos. Dat is, althans, wat veel proefpersonen deden toen we dit experiment uitvoerden. Dit is een voorbeeld van een zogenaamd visual world paradigm, dat inzichtelijk maakt hoe mensen een gesproken zin verwerken.
“Voorbeeld van een Visual World Paradigm” Afbeelding door Francie.
Eye-tracking kan een geweldige manier zijn om als het ware in iemands geest te kijken, en te onderzoeken hoe mensen taal interpreteren. En deze technologie zit binnenkort in je smartphone. Wist je dat sommige telefoons de ingebouwde camera al gebruiken om je gezicht en ogen te detecteren? De overgang naar echte eye-tracking zul je waarschijnlijk niet eens opmerken. Wat een eyeopener!
Deze blog is geschreven door Francie. Redactie: Roselyne en Marisha. Vertaling: Jeroen.