This post is also available in Engels.
Jonge mensen zien het hebben van katers als een vorm van sociale binding, wat zou kunnen verklaren waarom ze overmatig alcohol blijven consumeren tijdens feestjes.
Een kater wordt draaglijker als je hem deelt met vrienden. Foto door Giraud Patrick. Licentie (CC0).
Katers gaan niet alleen gepaard met hoofdpijn en misselijkheid, maar zorgen vaak ook voor een terneergeslagen en algemeen negatief gevoel. Waar de fysiologische verschijnselen te bestrijden zijn met pillen, is dat niet zo makkelijk voor de gevoelens van schaamte, spijt en zelfs verdriet. Recentelijk onderzoek lijkt erop te wijzen dat het delen van een kater met vrienden de kater echter draaglijker kan maken.
Wat weten we over katers?
Hoewel mensen al eeuwen alcohol drinken weten we ironisch genoeg nog niet heel veel over de wetenschap achter katers. Onderzoekers hebben de effecten van alcoholconsumptie uitgebreid onderzocht (zie onze vorige blogs). We weten echter nog steeds weinig over de na-effecten van alcohol, die bovendien niet alleen afhangen van de alcoholinname zelf, maar ook van andere factoren als persoonlijkheidstrekken, de afbraak van alcohol in ons verteringsstelsel, en de geschiedenis van drinken in onze familie. Sinds kort zijn wetenschappers bezig met onderzoek naar wat de effecten van katers zijn op emoties, zoals een verhoogde kans op angstgevoelens en negatieve stemmingen.
Een team van wetenschappers van de Universiteit van Bath deed onder studenten onderzoek naar het hebben van katers en het gedrag dat vertoond wordt na het drinken. Alle proefpersonen rapporteerden een gevoel van terneergeslagenheid, negativisme en irritatie wanneer ze een kater hadden door overmatige alcoholconsumptie de nacht ervoor.
Dit negatieve gevoel waar katers mee gepaard gaan kan worden verklaard door de eigenschappen van alcohol. In de eerste instantie, tijdens het daadwerkelijke drinken, zorgt alcohol voor positieve gevoelens van plezier en sociaal comfort, maar dit slaat achteraf hard om naar gevoelens van vermoeidheid en uitputting. Deze emotionele achtbaan wordt veroorzaakt door zogenaamde tweefasige eigenschappen van alcohol.
Ondanks de negatieve beleving van de kater overwoog niemand van de ondervraagde studenten de alcoholconsumptie te verminderen. In tegendeel, de resultaten suggereren dat het delen van een kater met medestudenten juist kan helpen om de onderlinge sociale band te versterken. Katers worden gezien als onderdeel van een sociaal ritueel waarin de drinkers terugdenken aan de gebeurtenissen van de avond ervoor.
Katers zijn alleen ‘sociaal’ voor jonge mensen
Dierenonderzoek heeft vergelijkbare resultaten laten zien in experimenten bij ratten. Na 18 uur onder invloed te zijn geweest lieten jonge ratjes meer speels vechtgedrag zien tijdens de ‘herstelfase’ (de kater) dan de oudere ratten, die dergelijk gedrag niet vertoonden. Dit kan mogelijk ook een verklaring zijn voor verschillen in drinkgedrag bij mensen, aangezien zowel mensen als ratten zoogdieren zijn. Het is een interessante vondst die laat zien dat alleen jonge mensen bereid zijn sociaal gedrag te vertonen tijdens een kater.
Het is gebleken dat alcohol invloed heeft op het volume van de prefrontale hersenschors, een hersengebied dat belangrijk is voor planning en het maken van beslissingen. Het overmatig consumeren van alcohol kan daardoor in het bijzonder schadelijk zijn tijdens de adolescentie, omdat de prefrontale kwab dan nog in sterke mate aan het volgroeien is. Desondanks is het volgens wetenschappers nog onduidelijk wat het effect is van katers op de academische prestatie van jongeren.
De nadelige symptomen van katers vallen echter niet te ontkennen. Als je hier rekening mee wil houden is het dus een goed idee om je katers zo te plannen dat ze geen invloed hebben op je productiviteit de volgende dag… en vergeet niet de volgende ochtend je vrienden op te bellen om zo je kater te verminderen!
Geschreven door Lara. Redactie: Roselyne. Vertaling: Felix.
Donders Wonders Waarschuwt: Overmatige inname van alcohol is schadelijk voor je gezondheid.