Donders Wonders

Compassie is beter dan empathie

This post is also available in Engels.

Empathie – voelen wat een ander voelt – schept een band. Maar het delen van andermans pijn ook kan zwaar zijn en zelfs tot burnout leiden. Compassie is een gezond alternatief.

Mensen in zorgende beroepen, zoals verplegers en psychotherapeuten, kunnen te maken krijgen met verdriet en hopeloosheid. Hetzelfde geldt voor familieleden van mensen met een chronische aandoening of mentale stoornis. De negatieve gevoelens kunnen zo sterk worden, dat de verzorgende wil ontsnappen uit de situatie om zichzelf te beschermen.

Wat kunnen we in zo’n situatie doen?

We willen onze naasten niet in de steek laten, maar tegelijkertijd kan empathisch zorg verlenen uitputtend zijn. Er blijkt een nuttigere benadering te zijn: compassie.

Hoewel ze vergelijkbaar klinken, is er een subtiel verschil tussen compassie en empathie. Compassie betekent dat je je bekommert om andermans lijden, zonder zelf hun emoties over te nemen. Op die manier stelt compassie je in staat om de ander te helpen, in plaats van weg te rennen als het allemaal te veel wordt.

Als je erachter komt dat empathie een te zware tol eist, is compassie een goed alternatief.

Afbeelding van Pexels (CC0)

Kun je jezelf trainen om meer compassie te hebben?

Veel mensen zien de manier waarop ze emoties ervaren als een onveranderlijk deel van hun eigen persoonlijkheid. Maar ons brein is flexibel. Als we iets vaak genoeg herhalen, kunnen nieuwe verbindingen ontstaan, die leiden tot nieuwe gewoontes en vaardigheden. Dat is niet alleen zo bij het leren van een nieuwe taal of het aannemen van een gezonde levensstijl, maar ook bij het omgaan met emoties.

Een manier om compassie te trainen is via een soort meditatie. De meest voorkomende techniek in psychologisch onderzoek heet loving kindness training – het trainen van zachte vriendelijkheid. Deze mentale oefening bestaat uit het inbeelden van mensen die je kent terwijl je genegenheid voor ze oproept en ze het beste toewenst. Je begint daarbij met mensen die je graag mag, maar naar mate je langer traint leer je deze gevoelens ook te ervaren voor mensen met wie je minder goed overweg kunt.

Wetenschappers hebben aangetoond dat proefpersonen al na een paar weken van zulke training beter in hun vel zitten en sneller mensen helpen die ze niet kennen. Neurowetenschapper Tania Singer heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar empathie en compassie met neuroimaging-technieken. Singer en haar team ontdekten dat proefpersonen die empathietraining hadden gehad, waarbij ze korte filmpjes keken waarin mensen pijn leden, meer negatieve emoties ervoeren en meer activiteit in hersengebieden hadden die een rol spelen bij het verwerken van negatieve gevoelens. Proefpersonen die compassietraining hadden gehad ervoeren juist meer positieve gevoelens, en hun brein vertoonde verhoogde activiteit in gebieden die positieve emoties verwerken.

Als je meer wilt weten over de neurowetenschap achter compassie, kun je deze video bekijken.

Deze blog is geschreven door Clara Garcia-Gorro. Redactie: Marisha. Vertaling: Jeroen.

1 thought on “Compassie is beter dan empathie

  1. Het compassie onderzoek van Singer is mij ook opgevallen. Ook omdat compassie voor mij een belangrijk onderwerp is geworden na het contact met Thupten Jinpa tijdens zijn bezoek aan Nederland. Compassie stelt ons daadwerkelijk in staat gelukkiger te worden. En, andere mensen te leren begrijpen. Dat heeft impact op onze verbinding en uiteindelijk zelfs op gelijkheid in de wereldeconomie. Mooi dat jullie hier ook aandacht aan besteden. Zowel over Compassie vanuit het boeddhisme als vanuit de wetenschap heb ik artikelen geschreven. Misschien helpt dit jullie community ook.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Categories