This post is also available in Engels.
Technologie wordt gewoonlijk gemaakt en gevormd door ontwikkelaars. Maar échte doorbraken schuilen in een diversiteit aan ideeën en kruisbestuiving tussen verschillende velden.
Hoe kinderen in Tanzania en Denemarken robots zien
In 2016 vroeg de Deense cultureel antropoloog Cathrine Hasse een groep Tanzaniaanse kinderen een robot te tekenen. De tekeningen en daaropvolgende interviews met de kinderen gaven aan dat weinig van hen wisten wat robot betekende.
Tanzaniaanse kinderen tekenden voornamelijk dingen die ze leuk vonden of bewonderden, zoals grote auto’s en de Tanzaniaanse vlag. Dat stond in schil contrast met tekeningen die Deense kinderen maakten in een vergelijkbaar onderzoek. Doordat mensen in Tanzania en Denemarken andere ervaringen hebben en andere media kennen, verschilden ook de tekeningen sterk.
Mensachtige robot en machine
Deense kinderen aarzelden geen moment om een robot te tekenen, hoewel de manieren waarop nogal verschilden: sommige Deense kinderen tekenden een machine, terwijl anderen de robot een meer mensachtige vorm gaven.
Dit suggereert dat onze concepten afhangen van onze ervaringen en mediaomgeving: de Tanzaniaanse kinderen hadden geen beeld van een robot, terwijl Deense kinderen dat wel hadden. Bij die laatste groep was het concept dan weer voor een groot deel gevormd door “mediarobots”, die over het algemeen mensachtig zijn.
Zijn er voor- of nadelen van deze verschillen? Hasse stelt dat deze ongelijkheid impliceert: Deense kinderen kunnen nadenken over robots, waardoor zij ook “invloed kunnen hebben op het ontwerp van een robotische toekomst”. Ze voegt echter toe dat het waarschijnlijk de kinderen met hands-on technologische ervaring zijn die het design kunnen beïnvloeden.
Technologie ontstaat uit een diversiteit aan ideeën
Op dit moment zijn de mensen met hands-on ervaring en computervaardigheden degenen die het landschap van de technologie vormgeven, waaronder digitale technologieën en kunstmatige intelligentie (artificial intelligence – AI). Maar zo zou het niet moeten zijn. Dit behelst namelijk het risico dat we grote ongelijkheden creëren tussen groepen mensen, meer dan nu al het geval is.
Een andere zorg is dat het creëren van een belangrijk technologisch veld, waarvan AI een toonaangevend voorbeeld is, de bijdrage van iedereen vergt. Deze bijdrage moet komen van mensen uit verschillende domeinen en culturen. Als we alleen nadenken over informatica, datawetenschap of neurowetenschap, lopen we het risico dat we dingen vergeten, zoals de rol van cultuur in hoe mensen omgaan met technologie.
We moeten dus ook andere onderzoeksgebieden meenemen, zoals taalkunde, psychologie, antropologie, en nog veel meer. Dit kan vanuit verrassende invalshoeken een licht schijnen op technologische ontwikkelingen en zo een eerlijker technologielandschap creëren.
Het maakt uit voor zowel rechtvaardigheid als vooruitgang wie betrokken is bij het ontwerpen en ontwikkelen van technologie. Hoe diverser de mensen die betrokken zijn, hoe beter. Of het nou ontwikkelaars, culture antropologen, of artiesten zijn.
Credits
Originele taal: Engels
Auteur: Julija Vaitonyte
Buddy: Christina Isakoglou
Editor: Rebecca Calcott
Vertaler: Wessel Hieselaar
Editor vertaling: Roeland Segeren
Afbeelding door Gerd Altmann van Pixabay