Misschien heb je het wel eens meegemaakt: een onaangename reis met de bus of auto vanwege wagenziekte. Heel vervelend en een slecht begin van een vakantie. Als je ouder wordt krijg je hier vaak minder last van. Hoe komt dit? En waardoor word je eigenlijk wagenziek?
Foto: doktersabc.nl
Alarmbellen
Bart Alberts, promovendus aan het Donders Instituut, doet onderzoek naar het evenwichtsorgaan. Hij kan uitleggen waarom we soms misselijk worden in de auto: “Onze hersenen verwerken continu informatie uit de omgeving om te bepalen waar we zijn. Deze informatie komt binnen via onze zintuigen. Tijdens het rijden in een auto kijken we naar buiten en zien we hoe de wereld aan ons voorbij gaat. Daarnaast registreert ons evenwichtsorgaan iedere beweging die de auto maakt. Het brein vergelijkt continu of de informatie uit het evenwichtsorgaan overeenkomt met wat we zien. Als deze informatie in overeenstemming is, zullen er geen alarmbellen gaan rinkelen. Is deze informatie echter tegenstrijdig, dan beoordelen de hersenen deze informatie als bedreigend en maken ze zich klaar om te “vluchten”. Omdat je uit een rijdende auto niet kan vluchten, geeft dit een onaangenaam gevoel, zoals het gevoel van wagenziekte.”
Overgeven
Naast het algemene gevoel van onbehaaglijkheid, voelen mensen die wagenziek zijn zich ook vaak misselijk, en moeten zij soms zelfs overgeven. Normaal gesproken is overgeven een reactie van je lichaam om giftige stoffen, zoals bijvoorbeeld een teveel aan alcohol, snel kwijt te raken. Waarom moet je dan ook overgeven bij wagenziekte? Wetenschappers hebben hier nog geen eenduidig antwoord op gevonden. De heersende opvatting is dat sommige giftige stoffen, zoals bepaalde drugs, het verwerken van zintuiglijke informatie verstoren; je gaat hallucineren. Ook bij wagenziekte is je waarneming verstoord, waardoor je lichaam denkt dat je een giftige stof hebt binnengekregen.
Bestuurder of bijrijder?
Als bestuurder heb je meestal geen last van wagenziekte, want bewegingen die de zintuigen waarnemen zijn door de hersenen zelf in gang gezet; jij bestuurt de auto. Als bijrijder of passagier achterin heb je er meer problemen mee. Veel informatie is onvoorspelbaar, omdat je niet precies weet wanneer de auto van richting verandert. Toch hebben de meeste volwassenen geen wagenziekte. Dit komt doordat zij weten hoe het is om in een rijdende auto te zitten. De hersenen hebben geleerd hoe de beweging van de auto de waarneming van de omgeving verandert. Voor kinderen geldt dat ze de beweging van de auto nog niet goed kunnen voorspellen. Hun hersenen kunnen de veranderende omgeving die ze zien niet feilloos koppelen aan de bewegingen die ze voelen. Dit zorgt er dan ook voor dat zij het meest last hebben van wagenziekte. Voor kinderen is dit natuurlijk heel vervelend, maar gelukkig groeien zij hier meestal wel overheen.
Meer informatie
TED-Ed animatie over wagenziekte (Engels)
Dit blog is geschreven door Julian.
Leuk om wat achtergrondinformatie hierover te lezen. Ik geef antimetil aan mijn zoontje tegen wagenziekte. Dit is een natuurlijk product op basis van gember. Deze tip vond ik hier: http://www.zenspiratie.be/gember-tegen-wagenziekte/
als je zoals ik vroeger nooit last had van wagenziekte en sinds je volwassen bent wel, roept dit artikel nog meer vragen op haha