Met vier personen die alleen de wijsvingers gebruiken iemand optillen. Velen hebben deze truc vroeger op feestjes geprobeerd en vaak met positief resultaat. Het lijkt magie! Toch is hier een wetenschappelijke verklaring voor. Probeer het zelf uit en ontdek waarom dit werkt.
De truc
Er zijn veel verschillende variaties op “zo licht als een veertje”, zoals deze optiltruc wordt genoemd. Uit mijn eigen ervaring kan ik de volgende werkwijze aanraden. Wat je nodig hebt is vijf mensen en een stoel. Eén iemand neemt plaats op de stoel. De andere vier personen vouwen elk apart de handen tegen elkaar aan, alsof je een pistool van je handen maakt. Twee personen zetten hun pistoolhand onder de oksel van de zittende persoon, de andere twee onder de knieholtes. Probeer nu samen de persoon op te tillen.
Lukte het? Waarschijnlijk niet. Probeer dan de volgende stap: plaats allemaal om en om een hand boven het hoofd van de zittende persoon en concentreer je. Als alle handen boven het hoofd zweven, tel dan met z’n allen af van 3 tot 0. Bij 0 stopt iedereen zijn pistoolhand onder de oksel of knieholte en probeer de zittende persoon opnieuw op te tillen. Het kan enige oefening vergen, maar waarschijnlijk heb je nu meer succes. Hoe komt dat?
De kracht van de timing
Het verschil tussen beide pogingen is dat er de tweede keer werd afgeteld. Dit zorgt ervoor dat iedereen in hetzelfde ritme komt, waardoor je als groep precies op een gelijk moment hetzelfde doet. Je bent als het ware één bewegingseenheid en dit heeft een groot voordeel. Stel dat de persoon op de stoel 80 kilo weegt. Als de timing perfect is, tilt iedereen precies 20 kilo. Als niet iedereen gelijktijdig beweegt, kan het zijn dat één iemand 74 kilo moet tillen en de rest twee kilo. Hierbij is het onmogelijk dat de persoon omhoog komt.
Onderschat je eigen krachten niet
Je staat er waarschijnlijk versteld van hoe sterk je vingers zijn. Het Guinness Book of World Records voor opdrukken op één vinger staat op 124 push-ups. Een ander Guinness wereldrecord voor zwaarste gewicht tillen met één vinger staat op 121.7 kilo. Twee vingers kunnen dus met gemak 20 kilo tillen.
Geheugen
Als laatste komt er het fenomeen de valse herinnering om de hoek kijken. Lukte de truc? Zo ja, hoe ver kwam de persoon omhoog? Mensen die het experiment hebben uitgevoerd ervaren het alsof de zittende persoon tegen het plafond vliegt. Op internetforums wordt zelfs gewaarschuwd om kussens op de grond leggen voor de harde val. Maar hoe hoog werd de persoon werkelijk opgetild?
Vaak valt dit vies tegen. Dit komt doordat er een valse herinnering wordt gevormd. Zo’n herinnering ontstaat wanneer er delen van een herinnering ontbreken die later door de hersenen worden aangevuld. Vooral wanneer iets langer geleden gebeurd is, en als je zelf een positieve ervaring aan de gebeurtenis hebt overgehouden, is de herinnering vaak rooskleurige dan de werkelijkheid. Gezien deze truc vaak wordt uitgevoerd op feestjes kan je je voorstellen dat je soms toch iets te positief je herinnering hebt aangevuld!
Meer informatie:
Donders Wonders blog over valse herinneringen