This post is also available in Engels.
Heb je je ooit afgevraagd hoe je hersenen zoveel verschillende taken tegelijkertijd aankunnen? Het ene moment ben je bezig met een rekensom, en het volgende denk je terug aan je laatste vakantie. Onderzoek laat zien dat je hersenen op een bijzondere manier geordend blijven: door in een vast ritme af te wisselen tussen verschillende hersengebieden, elk met hun eigen taak.
Wat gebeurt er eigenlijk in je brein?
Stel je je brein voor als een stad, waar verschillende wijken ieder een eigen taak hebben: sommige zijn gespecialiseerd in denken, andere in geheugen, en weer andere in aandacht. Maar hoe zorgen je hersenen ervoor dat al die gebieden hun werk doen zonder elkaar in de weg te zitten?
Nieuw onderzoek van het Oxford Centre for Human Brain Activity wijst erop dat je brein in vaste cycli werkt. Deze cycli zijn niet willekeurig maar volgen een vast patroon, waarbij verschillende hersengebieden als het ware op gezette tijden “aangaan”. Om dit te onderzoeken, gebruikten wetenschappers een techniek genaamd MEG (magneto-encefalografie), waarmee hersenactiviteit in detail kan worden gemeten. Zo konden ze zien hoe specifieke hersengebieden in een voorspelbare, ritmische volgorde actief worden.
Hersengolven als liedjes in een afspeellijst
Je hersenen hebben als het ware hun eigen afspeellijst! De netwerken in je brein worden niet zomaar willekeurig actief; ze volgen een voorspelbaar ritme, waarbij elke 300 tot 1.000 milliseconden een nieuwe functie aan bod komt. Vergelijk het met nummers in een afspeellijst: één nummer staat voor aandacht, het volgende voor geheugen en weer een ander voor het verwerken van zintuiglijke informatie. Er is een duidelijke volgorde waarin deze netwerken elkaar opvolgen.
Waarom is dit belangrijk?
Misschien denk je: “Leuk dat mijn hersenen in cycli werken, maar wat schiet ik ermee op?” Het blijkt echter relevanter dan je misschien denkt. Deze cycli zijn hebben namelijk te maken met hoe goed je bepaalde taken uitvoert, hoe snel je informatie verwerkt en zelfs met hoe je ouder wordt.
Het onderzoek toont aan dat de snelheid en kracht van deze hersenritmes veel kunnen voorspellen over een persoon. Zo vertragen deze hersenritmes bij het ouder worden, wat mogelijk verklaart waarom ouderen soms langzamer informatie verwerken. Bovendien lijken deze cycli deels erfelijk te zijn, wat betekent dat genetica hier mogelijk een rol speelt.
Hersencycli: De sleutel tot cognitieve prestaties?
Het is bijzonder dat bepaalde fases van deze hersenritmes een directe invloed lijken te hebben op onze denkcapaciteiten. Tijdens sommige fases, wanneer bepaalde hersengebieden actiever of meer synchroon zijn, presteren mensen beter op taken zoals geheugenherinnering of reactiesnelheid. Maar er is een keerzijde: bepaalde fases kunnen ook een negatief effect hebben. Hoewel er enige willekeur zit in welke hersennetwerken wanneer actief worden, blijft de algemene volgorde van de cycli stabiel. Dit suggereert dat deze cycli mogelijk fungeren als een ingebouwd balanssysteem, dat verschillende functies van de hersenen op elkaar afstemt.
Stel je nu eens voor dat aandoeningen zoals autisme spectrum stoornis of aandachtsstoornissen verband houden met verstoringen in deze hersenritmes. Wat als we zouden kunnen leren om deze cycli beter af te stemmen? Dan zouden we misschien in staat zijn om denkfuncties te verbeteren en negatieve effecten te verzachten. De toekomst van hersengezondheid zou zomaar kunnen liggen in het vinden van het juiste ritme!
Auteur: Vivek
Buddy: Helena
Redactie: Amir
Vertaling: Maartje
Redactie vertaling: Hilde