This post is also available in Engels.
Een complex landschap
Studies waarin men de ingewikkelde relatie tussen het gebruik van digitale technologie en het psychologisch welzijn van tieners probeert te ontrafelen leveren wisselende resultaten op. Sommige bevindingen suggereren een verband tussen overmatige schermtijd en verhoogde symptomen van depressie en angst. Andere studies stuitten slechts op minimale effecten of merkten zelfs de voordelen van sociale media op, zoals verbeterde zelfexpressie en sociale steun, vooral voor tieners uit gemarginaliseerde groepen. Een tiener die zich identificeert als LGBTQ+ kan bijvoorbeeld een begripvolle online community vinden waardoor eenzaamheid vermindert. De effecten van sociale media verschillen sterk per persoon en manier van gebruik. Een klein kwartiertje scrollen door vakantiefoto’s van vrienden kan werken als een opkikker, maar twee uur lange ‘doomscrolls’ door verhit politiek debat of verontrustend nieuws, kan je angstig of uitgeput maken. Het draait dus niet enkel om schermtijd, maar ook om wát je ziet, de frequentie ervan, en hoe het je laat voelen.
Mogelijke risico’s
Overmatig gebruik van smartphones en sociale media kan ten koste gaan van belangrijke activiteiten zoals slaap, lichaamsbeweging en sociale interacties, allemaal fundamenteel voor de geestelijke gezondheid. Bovendien kan blootstelling aan cyberpesten of schadelijke inhoud gevoelens van angst en isolement verergeren.
Erkende voordelen
Anderzijds kunnen digitale platforms dienen als kanalen voor zelfexpressie en gemeenschapsvorming door toegang tot ondersteunende netwerken te verlenen, met name voor gemarginaliseerde groepen. Ze kunnen zorgen voor een gevoel van verbinding en middelen aanbieden die anders mogelijk ontoegankelijk zouden zijn. Als tieners bijvoorbeeld content-makers met soortgelijke ervaringen volgen, kunnen ze zich gezien en gesteund voelen, wat hun zelfvertrouwen en gevoel van verbondenheid bevordert.
Leidraad voor een evenwichtige aanpak
Gezien de genuanceerde inzichten uit huidig onderzoek, pleiten experts voor strategieën die gezonde digitale gewoonten bevorderen:
- Open dialoog: Moedig transparante gesprekken over online ervaringen aan, zodat tieners zowel positieve als negatieve ontmoetingen kunnen delen.
- Stel redelijke grenzen: Stel richtlijnen op voor schermtijd, vooral tijdens de maaltijden en voor het slapengaan, om interferentie met essentiële activiteiten te voorkomen.
- Varieer activiteiten: Ondersteun betrokkenheid bij offline bezigheden zoals sport, kunst en persoonlijke sociale interacties om een goed gebalanceerde levensstijl te garanderen. Het maken van een mediaplan voor het hele gezin kan helpen bij het stellen van gezonde grenzen rond het gebruik van technologie, inclusief sociale media. Een handige tool vind je op HealthyChildren.org.
- Blijf op de hoogte: Blijf op de hoogte van wetenschappelijke ontwikkelingen en begrijp het nut en de potentiële risico’s van verschillende digitale platforms om tieners effectief te begeleiden.
Conclusie
De rijkdom aan mogelijkheid van het digitale landschap vergt een duidelijke reisgids, om er met aandacht en evenwicht doorheen te navigeren. Door open communicatie te bevorderen, passende grenzen te stellen en gevarieerde activiteiten te stimuleren, kunnen we tieners helpen de voordelen van digitale connectiviteit te benutten en tegelijkertijd hun mentale welzijn te beschermen.
Auteur: Vivek Maatje: Helena Bewerking: Xuanwei Vertaling: Lucas Redactie vertaling: Wieger
