This post is also available in Engels.
Wat is PET?
Positronemissietomografie (PET) is een veelgebruikte beeldvormende techniek die de stofwisseling van een radioactieve stof (of tracer) in kaart brengt. De tracer wordt in het bloed geïnjecteerd net voor de PET-scan. De scanner (hieronder te zien) detecteert de sub-atomische deeltjes die de tracer uitstraalt, en die later opgenomen worden door een orgaan (bij het Donders Instituut is dat orgaan doorgaans het brein). PET kan gebruikt worden voor verscheidene onderzoeken, afhankelijk van de tracer die je gebruikt. Een veelgebruikte tracer is bijvoorbeeld fluorodeoxyglucose (FDG), omdat die het verbruik van glucose (bloedsuiker) laat zien. Dat betekent dat deze FDG-tracer gebruikt kan worden om te visualiseren in welke hersengebieden energie gebruikt wordt. En, net als de andere radioactieve tracers, lijkt FDG op het natuurlijke glucose; je lichaam gaat er dus op dezelfde manier mee om. De tracer zal al na een paar uur door je lichaam verwijderd zijn.
PET in psychologie en hersenonderzoek
Vorige blogs van onze hand lieten je al kennis maken met fMRI, MEG en EEG als belangrijke onderzoekstechnieken die psychologen en hersenonderzoekers vaak gebruiken. Terwijl MEG en EEG goed zijn in laten zien wanneer het brein actief is, is MRI goed in laten zien waar het brein actief is. Op een soortgelijke manier kunnen we PET gebruiken om cognitie en gedrag te onderzoeken:
- Een voorbeeld: een onderzoek gebruikte PET terwijl deelnemers verschillende motorische en sensorische taken uitvoerden. Bepaalde hersengebieden die actief werden tijdens deze taken, waren gecorreleerd met de uitkomsten van andere scantechnieken, waaronder EEG en fMRI.
- Daarnaast gebruikte een recent onderzoek van het Donders Instituut PET om te meten hoeveel dopamine onze hersenen kunnen produceren. Dopamine is een belangrijk hersenstofje dat betrokken is bij motivatie en beloning. Echter, hoeveel dopamine je kan aanmaken verschilt per persoon. Onderzoekers hebben gezien dat deze persoonlijke verschillen te maken hebben met veel cognitieve functies, waaronder motivatie, cognitieve toewijding (de hoeveelheid moeite die je mentaal opbrengt, zoals wanneer je gefocust probeert te blijven), en zelfs sociale activiteit op je smartphone.
Dokters gebruiken PET om mogelijke ziektes op te sporen
Het maken van PET-scans kost veel tijd en geld, en er is veel vraag naar in medisch onderzoek. Daarom staan veel PET machines in ziekenhuizen, in plaats van onderzoeksinstellingen. Dokters gebruiken PET vaak om klinische beslissingen te nemen. Laten we ons eerdere voorbeeld er weer bij nemen van de FDG-tracer, waarmee je energieverbruik in hersengebieden kan visualiseren. Omdat de meeste infecties en ontstoken cellen meer suiker verbruiken, kunnen dokters de FDG-tracer gebruiken om mogelijke medische aandoeningen in verschillende organen op te sporen: in het brein, het hart, de longen, en ga zo maar door. Om die reden is PET van groot belang voor zowel klinisch onderzoek als voor breder wetenschappelijk onderzoek.
Wil je nog meer weten over hoe een PET-scan werkt? Bekijk dan deze video.
Auteur: Ping Chen
Buddy: Christienne Damatac
Editor: Christienne Damatac
Vertaling: Wessel Hieselaar
Editor vertaling: Marlijn ter Bekke
Afbeelding van Erik Karits via Unsplash