Het seizoensbrein

We zijn het vast eens dat het weer en de seizoenen invloed op ons hebben. Maar wat heeft dat met ons brein te maken?

This post is also available in Engels.

Steek je hand op als je je weleens sloom hebt gevoeld in de wintermaanden. Het is koud, donker… Het is niet gek om te denken dat er geen betere plek is dan je met dekens overspoelde bank. En dan, een paar maanden later, is het zomer! De zon schijnt, je voelt de warmte op je huid en je voelt je de sterkste gladiator op aarde (of iets wat daarop lijkt). Het gaat echter niet alleen om je energie. Al deze verschillen tussen de winter en de zomer beïnvloeden je humeur. Je bent beslist niet de enige die een winterdip heeft, en ook zeker niet de enige die geniet van de zomer. Bovendien lijken seizoensverschillen ook effect te hebben op onze algemene cognitie.

Door het hele jaar zitten onze energie en humeur in een achtbaan. Wat is het effect van het seizoen op de manier waarop ons brein informatie verwerkt?

Om deze vraag te beantwoorden, keken Belgische onderzoekers naar de hersenactiviteit van gezonde, jonge mensen die cognitief zware taken uitvoerden. Wat deze onderzoekers extra deden – in tegenstelling tot mede-neurowetenschappers – is dat ze de hersenactiviteit maten op verschillende momenten in de seizoenen. Hierdoor konden zij duidelijk zien dat het brein anders werkt in verschillende seizoenen. De hersengebieden die onze aandacht regelen zodat we lange periodes achtereen kunnen focussen, lijken inderdaad meer actief in de zomer dan in de winter; in december is hun activiteit zelfs het laagst. Maar daar staat tegenover dat de hersengebieden die informatie vasthouden om een taak af te maken, actiever zijn in de herfst en minder actief zijn in de lente.

Met deze kennis kunnen we concluderen dat de manier waarop onze hersenen reageren op cognitieve belasting, afhangt van het seizoen. Is daarmee dan de kous af?

Wacht even! Blijkbaar gaan neurowetenschappers los op dit onderwerp. Ze vroegen zich af of de seizoenen ook de grootte van het brein kon beïnvloeden. Volgens een onderzoek onder meer dan 3000 mensen, is het antwoord ja. Het volume van je brein schommelt gedurende het jaar. Deze schommelingen verschillen ook nog per hersengebied: de binnenste gebieden van je brein, de subcortices, worden kleiner in de zomer, terwijl de kleine hersenen, het cerebellum, groter worden! Deze volumeveranderingen zouden kunnen verklaren waarom er verschil is tussen je cognitie en je humeur in de zomer en de winter.

Doordat het klimaat verandert, worden de verschillen tussen de seizoenen kleiner. En als de seizoenen zo’n invloed hebben op onze energie, humeur en zelfs ons brein, zal klimaatverandering dan ook een rol spelen?

Jammer genoeg lijkt het daar wel op. De gevolgen van klimaatverandering op het weer zijn duidelijk. Alleen dit jaar al zijn we in Nederland van sneeuw in mei naar 33 graden in juni gegaan. Niet alleen onze kledingkast weet niet wat ze daarmee moeten, ons brein moet ook in de war raken. Dan verliezen we misschien wel de seizoensverandering in de cognitieve functies die we hierboven noemden. Als dat gebeurt, werkt ons brein mogelijk niet meer zo goed als het zou kunnen, en zorgt dat mogelijk voor nog meer neurale veranderingen in de toekomst.

Oorspronkelijke taal: Engels

Auteur: Martina Arenella
Buddy: Kim Beneyton
Editor: Ellen Lommerse
Vertaling: Wessel Hieselaar
Editor vertaling: Felix Klaassen

Photo credit to OpenClipart-Vectors via Pixabay

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *