This post is also available in Engels.
Iets wegdoen is voor sommige mensen een enorme uitdaging. Hierdoor stapelen de dingen overal in huis op: op het nachtkastje, in de boekenkast, maar ook op de computer een eindeloze hoeveelheid mapjes (met heel precieze namen), om over de email inbox nog maar te zwijgen. Deze mensen noemen we hoarders of hamsteraars in het Nederlands, en ze verzamelen zó veel spullen dat hun eigen leven niet meer veilig is.
Waarom deze verzameldrift?
Vraag het een echte hamsteraar en je krijgt een verscheidenheid aan antwoorden. Om te beginnen kunnen spullen een emotionele waarde hebben: ze zijn nog van vroeger en herinneren je aan een fijn moment. Ze wegdoen voelt als verraad. Andere dingen voelen onmisbaar: je bent er zeker van dat je ze op een bepaald moment nodig gaat hebben. Het maakt niet uit dat dat niet in de nabije toekomst gaat zijn. Of je bewaart dingen omdat een speciaal persoon ze aan je heeft gegeven. Dit kan van alles zijn; een mooie kaart voor je verjaardag, een souvenir van een verre reis toen dat nog mogelijk was. Die moet je natuurlijk bewaren: je kan simpelweg niet zonder ze.
Kan verzameldrift problematisch worden?
Eigenlijk wel, ja. Wanneer men echt overdreven veel spullen gaat bewaren, ongeacht de feitelijke waarde, dan is de kans groot dat ze lijden aan verzamelstoornis. Voor deze mensen is verzamelen iets dwangmatigs geworden: ze kunnen echt niet stoppen met spulletjes verzamelen. Alleen het idee van iets weggooien wekt al angst op, dus het bewaren lijkt de enige oplossing. Volgens psychiaters kan dwangmatig verzamelen een symptoom zijn van een obsessief-compulsieve stoornis (OCS). Bij OCS wordt bepaald gedrag herhaald om steeds weer opdringende gedachtes (obsessies) te onderdrukken. Zo is hamsteren het antwoord op de overtuiging dat iets echt nodig gaat zijn ergens in de toekmost en dus bewaard moet blijven. Er zijn vele gevolgen van hamsteren: er ontstaat ruimtegebrek waardoor normale activiteiten nauwelijks mogelijk zijn en vaak is hygiëne in het geding. Vaak leidt dit hamstergedrag ook tot conflicten wat tot sociale isolatie en depressie kan leiden.
Hamsteren tast het fysieke en psychische welzijn aan. Welke rol speelt het brein hierin?
Hamsteren of verzameldrift is ook te zien in het brein. Onderzoekers van het Kings College in London wijzen een specifiek gebied aan in het brein, namelijk de ventromediale prefrontale cortex (vMPFC). Ze zagen dat dit gebied in hamsteraars sterker reageert op verzamelde spullen in vergelijking met andere spullen. Dit gebied in het brein is samen met andere gebieden zoals de amygdala belangrijk voor het maken van goede beslissingen. De onderzoekers legden uit dat hamsteraars inderdaad worstelen met de beslissing of ze spullen moeten houden of weggooien. Deze moeite zou verband kunnen houden met de manier waarop de vMPFC functioneert.
Zorgen dat je ook beetje een hamsteraar bent?
Als je je nu ernstige zorgen maken over die stapel papieren die voor je ligt terwijl je dit leest; wees gerust. Het is heel normaal wat spullen hier en daar te hebben liggen, dat heeft iedereen. Maar als je jezelf betrapt op iets per se te willen bewaren; vraag jezelf dan af: heb ik dit echt nodig? Heeft iemand anders dit nodig, nu of later? Zo nee, dan is het antwoord duidelijk: weg ermee!
Author: Martina Arenella
Buddy: Felix Klassen
Editor: Rebecca Calcott
Vertaler: Floortje Bouwkamp
Editor Vertaling: Wessel Hieselaar
Credits: Foto bovenaan dank aan Deedee86 in Pixabay
