This post is also available in Engels.
Wat hebben het veranderen van een slechte gewoonte, het bijpraten van een vriend en het overwegen van je volgende zet tijdens een spelletjesavond gemeen? Ze vertrouwen allemaal op het werkgeheugen.
Wat is werkgeheugen en waarom is het belangrijk?
Werkgeheugen is ons vermogen om informatie voor korte tijd in gedachten te houden en te manipuleren. In tegenstelling tot het langetermijngeheugen, bewaart het werkgeheugen deze informatie slechts tijdelijk, terwijl we het gebruiken. Als we bijvoorbeeld naar een vriendin luisteren, moeten we de context van wat ze zegt in gedachten houden om de betekenis van haar woorden te begrijpen. Als we iets bedenken om te antwoorden, moeten we dat ook in gedachten houden terwijl we blijven luisteren en eventueel wijzigingen aanbrengen in ons geplande antwoord op basis van nieuwe informatie. Dit geldt ook voor als we een grote zet overwegen in een bordspel, dan moeten we visualiseren hoe het bord eruit zal zien nadat de zet gedaan is, en alternatieve scenario’s overwegen voor hoe onze medespelers zouden kunnen reageren.
Wetenschappers meten het werkgeheugen door mensen dingen als cijfers, woorden of kleuren gedurende een korte periode te laten onthouden, waarbij ze soms tussendoor een andere taak moeten uitvoeren. Een dergelijk meting lijkt misschien triviaal; de reële implicaties van onze werkgeheugencapaciteit zijn echter enorm: doordat we dingen in gedachten kunnen houden die niet fysiek aanwezig zijn, kunnen we nadenken over iets wat nog geen werkelijkheid is, daar een planning voor maken en zo toewerken naar dit imaginaire doel. Naast dingen als geluiden en objecten, kan het werkgeheugen namelijk ook abstracte concepten bevatten, zoals doelen, die helpen ons gedrag te sturen. Bijvoorbeeld, als je in de buurt van je favoriete fastfoodketen bent, kan het doel om meer zelf te koken in het werkgeheugen vastgehouden worden en je helpen het verleidelijke alternatief te vermijden, in plaats van automatisch naar binnen te stappen. Maar het is natuurlijk niet altijd zo eenvoudig om ons werkgeheugen op deze manier te gebruiken.
Het werkgeheugen heeft een beperkte capaciteit
Er is een limiet aan het aantal items dat we in het werkgeheugen kunnen bewaren, en de meeste mensen kunnen slechts 3-5 items tegelijk opslaan. We kunnen deze limiet enigszins omzeilen door items samen te voegen tot een ‘brok’ (bijvoorbeeld door sommige nummers te groeperen om een ??lang telefoonnummer te onthouden), maar toch zijn we beperkt tot het onthouden van 3-5 brokken. Deze beperking op ons werkgeheugen heeft tot gevolg dat we niet altijd alles op het juiste moment in gedachten kunnen houden.
Een beperking van capaciteit kan gedeeltelijk verklaren waarom ons werkgeheugen soms faalt, maar een andere belangrijke factor hierin is ons vermogen om te bepalen wat er in ons werkgeheugen terechtkomt.
Het kan een uitdaging zijn om een afleiding die één van die beperkte plekken kunnen innemen, buiten het werkgeheugen te houden. In het eerder genoemde voorbeeld zou het moeilijker zijn om ons kookdoel in het werkgeheugen actief te houden als het moet concurreren met andere gedachten, zoals een stressvolle situatie op het werk of hoe hongerig we zijn. (Blijf op de hoogte voor een toekomstige blog die dit in meer detail zal onderzoeken.)
Kun je je werkgeheugen verbeteren?
Omdat het werkgeheugen ten grondslag ligt aan zoveel mentale vaardigheden, is het vaak het onderwerp van hersentrainingsprogramma’s en experimenten. In deze experimenten oefenen mensen met werkgeheugentaken op de computer gedurende meerdere weken, maanden of zelfs jaren en worden ze vervolgens getest om te zien of ze zijn verbeterd. Onderzoek naar de effectiviteit van deze programma’s is niet veelbelovend: hoewel mensen beter worden in zeer specifieke vaardigheden op het gebied van werkgeheugen (zoals nummers onthouden), helpt deze verbetering niet als het gaat om andere vaardigheden die werkgeheugen vereisen. Het valt nog te bezien of andere manieren van training wel effect hebben op een breder scala aan mentale vaardigheden.
Ongeacht of werkgeheugentraining wel of niet gaat werken in de toekomst, blijft het bestuderen van hoe werkgeheugen werkt (en waarom het soms niet werkt) ons een waardevol inzicht geven in ons gedrag.
Originele taal: Engels
Auteur: Rebecca Calcott
Buddy: Julija Vaitonyte
Editor: Mónica Wagner
Vertaler: Floortje Bouwkamp
Editor vertaling: Wessel Hieselaar
Beeld van JESHOOTS.COM via Unsplash.