This post is also available in Engels.
Heb je ooit gewenst dat je superkrachten had? Zoals vliegen, bovennatuurlijke sterkte of bewustzijn? Sommige mensen hebben daadwerkelijk zo’n vermogen; ze ervaren de gevoelens van anderen als die van zichzelf.
Letterlijk de pijn van een ander voelen
Stel je het volgende voor: je valt van je fiets. Niets ernstigs, je hebt een tintelend gevoel in je elleboog. Een voorbijganger die het heeft zien gebeuren snelt zich naar je toe om te helpen. Niets vreemds tot dusver, maar dan gebeurt er iets bizars: de vriendelijke vreemdeling voelt plots ook een tinteling in zijn/haar elleboog.
Dit is niet de plot van een sciencefictionfilm maar de realiteit voor een kleine groep mensen (minder dan 2%) Deze mensen hebben Spiegel-synesthesie (Mirror-touch synaesthesia, MTS) en ervaren de visuele-tactiele sensaties van andere mensen als die van zichzelf. Synesthesie, de naam voor een breder fenomeen, komt uit het Grieks en betekent “een vereniging van zintuigen”. Dit is het geval wanneer verschillende zintuigen (gehoor, zicht, smaak etc) gemixt raken. Sommige mensen kunnen kleuren horen en geluiden proeven. In het geval van MTS lokken visuele sensaties de tactiele sensaties uit waardoor iemand letterlijk kan voelen wat hij ziet.
In het brein van synesthesie
Tot op een bepaalde hoogte kunnen mensen de acties van anderen simuleren. Wanneer je een actie waarneemt worden bepaalde delen van het sensori-motor systeem (sensatie en motoriek) in het brein actief. Wanneer je iemand zijn wang ziet aanraken, internaliseert het brein dit alsof je je eigen wang aanraakt. Dit gebeurt vanwege je spiegelneuronen. Deze werden ontdekt bij apen; spiegelneuronen worden actief wanneer je een actie uitvoert maar ook wanneer je een actie passief observeert. Mensen hebben spiegelen meestal onder controle – andere hersensignalen zorgen ervoor dat we kunnen onderscheiden wat onszelf en anderen overkomt. De meeste mensen voelen niet daadwerkelijk een fysieke sensatie wanneer ze iemand of iets anders aangeraakt zien worden. Maar bij mensen met MTS zijn de spiegelneuronen hyperactief (hoger dan de grens voor bewuste tactiele perceptie). Echter, mensen met MTS hebben niet alleen overactieve neuronen; ze hebben ook minder hersenstof in de temporoparietal junction. Dit is het hersengebied dat ons helpt onszelf te onderscheiden van anderen waardoor je externe en interne situaties kunt onderscheiden.
De grootste superkracht van allemaal?
Het continue ervaren van zowel de innerlijke als uiterlijke sensaties kan overweldigend zijn. Maar het heeft ook een voordeel: verhoogde empathie. Iedereen heeft empathie – het vermogen om iemand anders’ staat te voelen (emotioneel, mentaal, lichamelijk). In simpele verwoording is het het delen van ervaringen. Vooral mensen met MTS zijn empathisch. Herinner je je de uitdrukking dat je in iemands schoenen moet staan voor hem/haar begrijpt? MTS-mensen doen dit letterlijk. Verhoogde empathie is niet hetzelfde als gedachtelezen natuurlijk. Maar voelen wat anderen voelen kan wel helpen om iemands gedrag te voorspellen. Dit is toch een superkracht in onze zeer onvoorspelbare wereld.
Originele taal: Engels
Auteur: Julija Vaitonyt?
Buddy: Mónica Wagner
Editor: Christienne Gonzales Damatac
Vertaler: Jill Naaijen
Editor Vertaling: Felix Klaassen
Het eerste wat me bij deze post toch wel te binnen schiet is de werking van porno. Is dat dan ook een vorm van MTS die we allemaal in meer of mindere mate hebben? Of is een bepaalde mate van MTS zelfs noodzakelijk voor de voortplanting? Ligt daarin dus wellicht een biologische verklaring voor het verschijnsel?