Het is voor velen een jongensdroom: voetballen in een WK-finale. Die droom kwam uit voor de Duitser Christoph Kramer. Op de valreep mocht hij beginnen in het door ‘Die Mannschaft’ gewonnen duel tegen Argentinië. Een ervaring om nooit meer te vergeten – zou je zeggen. Kramer herinnert zich er echter helemaal niets meer van. Hij liep een hersenschudding op, na een botsing met de Argentijn Garay.
Een hersenschudding wordt dikwijls gevolgd door een periode van verwarring en desoriëntatie, waarin je elk besef van identiteit, tijd en plaats kwijt raakt. Zo moest Kramer na zijn botsing tot twee keer toe bij de scheidsrechter checken of hij zich daadwerkelijk in de WK-finale bevond. Tijdens de periode van desoriëntatie worden ook nieuwe gebeurtenissen vaak niet meer goed opgeslagen. Daarnaast kan er ook sprake zijn van geheugenverlies van de periode vóór de hersenschudding. Kramer weet bijvoorbeeld niet meer hoe hij aan de wedstrijd begon, hoe hij al in de 20ste minuut hard in botsing kwam en hoe hij vervolgens nog 14 minuten verdwaasd op het veld ronddwaalde voordat hij uiteindelijk werd gewisseld. De mate van geheugenverlies is vaak een goede indicatie van de ernst van de hersenschudding, net als hoe lang je buiten bewustzijn was.
Het is moeilijk te achterhalen wat er precies gebeurt in de hersenen tijdens deze acute fase na de botsing en wat de symptomen veroorzaakt. We weten wel dat er vaak sprake is van tijdelijke verstoringen in bloeddruk en bloedtoevoer in de hersenen, gepaard met schommelingen in het peil van bepaalde stoffen in de hersenen die nodig zijn voor de communicatie tussen hersencellen. Deze veranderingen beperken zich meestal niet tot de plek van de botsing, maar vinden plaats over het gehele brein. Hierdoor kunnen verschillende gebieden in de hersenen minder goed met elkaar communiceren, wat de desoriëntatie en het geheugenverlies veroorzaakt. Het hangt van de ernst van de hersenschudding af of deze verstoringen tijdelijk en omkeerbaar zijn.
Vanwege deze grote effecten op de hersenen, is voetballen na een hersenschudding natuurlijk erg onverstandig. Groot was dan ook de verontwaardiging over het feit dat men Kramer, en eerder op het toernooi de Uruguayaan Pereira, in eerste instantie gewoon lieten doorspelen. Artsen zijn het er over eens dat voor een snel herstel complete rust meteen is geboden en de FIFA zou hier beter rekening mee moeten houden. Naast fysieke rust, is het ook belangrijk om je hersenen met zo min mogelijk prikkels of informatie te stimuleren. Een recente studie onderzocht het belang van mentale rust. De studie volgde 335 kinderen en jong volwassenen nadat ze een hersenschudding hadden opgelopen bij het sporten. Jongeren die minder tijd besteden aan lezen, het maken van hun huiswerk, spelen van video games of surfen op het internet, herstelden sneller dan hun leeftijdsgenoten die minder goed de voorgeschreven rust in acht namen.
Conclusie: door het nemen van zowel fysieke als mentale rust zal het herstel van de hersenen sneller plaatsvinden, waardoor je oriëntatievermogen en het vermogen nieuwe herinneringen aan te maken waarschijnlijk sneller terugkeren – al komt die dierbare herinnering aan het spelen van een WK-finale voor Kramer waarschijnlijk nooit meer terug.
Meer informatie
Bronartikel over de effecten van cognitieve activiteit op het herstel na een hersenschudding
Bronartikel over de opvattingen en misvattingen over hersenschuddingen
Dit blog is geschreven door gastblogger Ruud Berkers. Ruud is promovendus op het Donders Instituut en doet onderzoek naar de invloed van voorkennis op het vormen van nieuwe herinneringen. Daarnaast is hij een fervent voetbalfan.
