This post is also available in Engels.
Er is meer en meer bewijs dat paddo’s positieve effecten kunnen hebben op mentale gezondheid. Dat roept de vraag op wat er in het brein gebeurt als je paddo’s eet.
LET OP: De hieronder besproken onderzoeksresultaten zijn nieuw en nog niet uitputtend geverifieerd. Als blijkt dat ze inderdaad kloppen, dan is er meer onderzoek nodig naar de mogelijke 1) negatieve effecten van paddo’s, 2) langetermijneffecten van paddo’s, en 3) de beste manieren om deze drug voor medische doelen te gebruiken. De auteurs van dit blog zijn geen dokters. Experimenteer niet zelf met drugs bij psychische klachten.
In een vorige blog hebben we besproken dat de actieve stof in paddo’s, psilocybine, soms een positief effect kan hebben op bepaalde mentale aandoeningen. Die aandoeningen variëren van clusterhoofdpijn, depressie en angststoornissen tot zelfs verslavingen als alcoholisme. Als psilocybine zo’n effect kan hebben op een verstoorde geest, wat gebeurt er dan onder de oppervlakte, in je brein?
De studie
In 2012 voerden Robin Carhart-Harris en zijn collega’s in het Verenigd Koninkrijk en Denemarken een studie uit naar het effect van psilocybine op het brein. Ze deden twee experimenten met 15 gezonde deelnemers, die een gematigde dosis psilocybine intraveneus kregen. Met een MRI-scanner maten ze de activiteit en doorbloeding van het brein terwijl de proefpersonen in een psychedelische toestand raakten.
De hypothalamus
De onderzoekers zagen na de infusie van psilocybine een afname in doorbloeding van de ‘hypothalamus’, een hersengebied dat onze hormoonspiegel regelt en invloed uitoefent op humeur en stress. (Zie deze eerdere blog over stress.) Interessant genoeg is er in eerdere studies een verband aangetoond tussen clusterhoofdpijn en een overactieve hypothalamus. Dit verband zou kunnen verklaren waarom mensen met clusterhoofdpijn verlichting vinden in psilocybine: verminderde doorbloeding van de hypothalamus kan samenhangen met verminderde activiteit.
Ander onderzoek heeft ook laten zien dat een hyperactieve hypothalamus een toename van bepaalde hormonen in het bloed kan veroorzaken, wat weer kan leiden tot angst en depressies. Hierin ligt wellicht het verband tussen psilocybine en verminderde symptomen van deze aandoeningen.
Het default mode network
De ‘blob’ van activatie voorin het brein (links-links en rechts-boven) is in de ‘mPFC’, de grotere blob achterin het brein is in de ‘PCC’. Beide hersengebieden maken deel uit van het ‘default mode network’. Afbeelding door John Graner via Wikimedia Commons.
Een andere interessante bevinding tijdens het psilocybine-onderzoek was verminderde hersenactiviteit in het zogenaamde ‘default mode network’. Dit netwerk van hersengebieden bestaat voornamelijk uit de mediale prefrontale cortex (mPFC) en de posterior cingulate cortex (PCC), zie afbeelding hierboven. Deze gebieden staan met elkaar in verbinding via een set gebieden midden in het brein, de ‘basale ganglia’ – en daar was ook verminderde activiteit na de infusie van psilocybine .
De mPFC staat bekend om zijn rol in het maken van ingewikkelde, doelgerichte beslissingen. Eerder onderzoek heeft al aangetoond dat een overactieve mPFC samenhangt met depressie, wat zou kunnen verklaren hoe psilocybine deze symptomen kan verlichten. De functie van de PCC is mysterieuzer, maar veel wetenschappers menen dat dit gebied betrokken is bij zelfbeeld en bewustzijn. De hersenactiviteit in zowel mPFC als PCC nam met wel 20% af na de infusie van psilocybine . Volgens de onderzoekers kwamen deze bevindingen overeen met het ‘vrije-energie-principe’ van de beroemde neurowetenschapper Karl Friston. Volgens Fristons theorie beïnvloedt het brein onze waarneming dusdanig dat onze bewuste ervaring van de wereld om ons heen verandert.
Het aangepaste brein
Carhart-Harris en zijn collega’s menen dat het default mode network zou kunnen werken als een ‘ventiel’, als ‘filter’ tussen de buitenwereld en ons bewustzijn. Als dit ventiel meer open staat na het innemen van psilocybine zou het kunnen dat ons brein dus minder informatie tegenhoudt – waardoor ons bewustzijn ‘opener’ lijkt. Dat komt overeen met de subjectieve ervaring van gebruikers van paddo’s.
Nog benieuwd? Kijk deze video.
Deze blog is geschreven door Marpessa Rietbergen. Redactie: Roselyne & Jeroen. Vertaling: Jeroen.
