This post is also available in Engels.
Laura heeft synesthesie. Ze ziet geschreven woorden, namen, cijfers, maanden en dagen altijd in een bepaalde kleur. Ze vertelt Donders Wonders hoe het is om synesthesie te hebben.
“Kleuren! Overal!” Image source: Pexels
Synesthesie komt bij ongeveer 5 % van de mensen voor. De zintuigen van iemand met synesthesie werken op een bijzondere manier met elkaar samen. Ze vermengen zich als het ware in het brein. Er kunnen bijvoorbeeld kleuren worden gezien tijdens het luisteren naar muziek of vormen bij het proeven van gerechten. Een zintuiglijke prikkel uit de omgeving (licht, geluid, tekst) roept dan automatisch een andere zintuiglijke ervaring op, die niet in de omgeving aanwezig is.
Hoewel elke persoon met synesthesie een unieke associatie tussen zintuigen maakt, komt grafeem-kleur-synesthesie, waarbij kleuren bij letters, woorden en cijfers worden gezien, het meest voor. Laura heeft deze vorm van synesthesie en vertelt ons meer over haar ervaringen.
Hoe kwam je erachter dat je synesthesie hebt?
Laura: “De ‘B’ is blauw, en dat is al zo lang als dat ik weet wat een ‘B’ is het geval. Eerst dacht ik dat iedereen dit soort associaties had. Maar toen ik een keer in gezelschap vroeg welke kleur anderen zien bij bepaalde nummers keek iedereen mij raar aan. Hierna heb ik een hele tijd gedacht dat ik de enige was met dit soort associaties. Pas toen ik een artikel over synesthesie las, kwam ik erachter wat er precies aan de hand was en dat ik niet de enige was. Paul Witteman (journalist en televisiepresentator, o.a. bekend van Pauw & Witteman – red.) en een aantal bekende componisten hebben het bijvoorbeeld ook.”
Wat deed je vervolgens met de ontdekking?
“Toen ik het artikel had gevonden nam ik het mee naar mijn werk. Eén collega dacht dat ik het verzon en dat het onzin was. Daar maakte ik me verder niet druk over; ik snap dat het vreemd kan overkomen als je er nog nooit van gehoord hebt. In mijn familie heb ik nagevraagd of er nog iemand met synesthesie was. Het zou namelijk erfelijk kunnen zijn. Maar het bleek dat niemand in de familie het had.”
Welke nadelen ervaar je door synesthesie?
“Naar mijn idee heeft het meer voordelen dan nadelen. Zo heb ik volgens mij een beter geheugen. Ik onthoud bijvoorbeeld geboortedata erg goed en ik weet nog veel van voor mijn derde levensjaar. Helaas lijkt mijn geheugen voornamelijk beter te zijn voor onbelangrijke en idiote details, maar niet voor leerstof van mijn studie. Zo weet ik precies wanneer alle afspraken voor mijn studie plaatsvinden omdat ik de sterkste associaties bij cijfers en dagen van de week heb. De 12e is bijvoorbeeld zwart en groen, zaterdag is blauw. Op de één of andere manier helpen deze kleuren bij het onthouden. Als ik de rest nou ook zo goed kon onthouden…”
Als je van je synesthesie af zou kunnen komen, zou je dat dan willen?
“Nee, ik weet niet beter; voor mij is het een feit en het zit absoluut niet in de weg. In het artikel waarin ik voor het eerst over synesthesie las wordt gesproken over ‘een prettige hersenafwijking’. Zo kan je het wat mij betreft wel noemen!”
Het verschijnsel synesthesie laat zien welke bijzondere afwijkingen er kunnen plaatsvinden in het brein. En, zoals blijkt uit het verhaal van Laura, kunnen dit soort afwijkingen ook positieve kanten hebben!
We willen Laura hartelijk bedanken voor haar interview met Donders Wonders.
Dit blog is geschreven door Angelique.
Bewerking door Mahur.