Donders Wonders Blog

Om goed onderzoek mogelijk te maken zijn we afhankelijk van goede proefpersonen.

Het belang van proefpersonen

De (sociale) wetenschap heeft proefpersonen nodig, of we het nou willen of niet. Zonder proefpersonen geen data, en zonder data geen kennis. De betrouwbaarheid van onze bevindingen is dan ook onlosmakelijk verbonden met wie onze proefpersonen zijn en hoe we ze weten te motiveren.

This post is also available in Engels.

Wie onderzoeken we eigenlijk?

De meeste studies maken gebruik van de lokale studentenpopulatie om aan proefpersonen te komen. Geschat wordt dat 80% van de wetenschappelijke experimenten wordt gedaan onder studenten in WEIRD (Western, Educated, Industrialized, Rich, Democratic) landen. Voor onderzoekers is dit vooral erg handig (studenten zijn relatief makkelijk beschikbaar), maar het grote nadeel hiervan is dat dit de interpretatie van onderzoeksbevindingen kleurt. In feite zijn de meeste conclusies gebaseerd op een zeer specifieke groep studenten; WEIRD-landen leveren slechts zo’n 12% van de wereldbevolking en zijn (afhankelijk van waar het onderzoek over gaat) niet altijd representatief voor de rest van de populatie.

Het is dus duidelijk dat wie we onderzoeken van belang is voor de interpretatie van onze bevindingen. Hoe we proefpersonen daadwerkelijk rekruteren en motiveren is echter nog minstens zo belangrijk.

Hoe vrijwillig is vrijwillig?

Als eerste is het belangrijk dat deelname vrijwillig is. Naast dat je mensen niet mag dwingen tot deelname, is een intrinsieke motivatie belangrijk voor de kwaliteit van de data: als een taak niet serieus genomen wordt, zal dit de resultaten beïnvloeden. Dit heeft ook gevolgen voor de vergoedingen die proefpersonen krijgen. Sommige studenten zijn voor hun studie verplicht om proefpersoonpunten te verzamelen door mee te doen aan experimenten. Omdat dit indirect een vorm van dwang is hebben sommige onderzoekscentra besloten dat proefpersonen niet meer in proefpersoonpunten en alleen nog in geld betaald mogen worden.

Maar zelfs geld betalen voor deelname is niet altijd toegestaan, bijvoorbeeld bij patiëntenonderzoek. Patiënten (en andere kwetsbare groepen als minderjarigen) worden als het ware in bescherming genomen van betaling omdat ze anders financieel afhankelijk zouden kunnen worden van deelname aan onderzoek. Er ontstaat dan een indirecte vorm van dwang (‘coercion’).

Je kan je daarom zelfs afvragen of we proefpersonen überhaupt wel moeten betalen voor hun deelname.

Moeten we proefpersonen wel betalen?

In principe kunnen we niet uitsluiten dat sommige proefpersonen alleen meedoen voor het geld en daarom het experiment zelf niet serieus nemen. Dat zou betekenen dat het gedrag dat we meten eigenlijk helemaal niet informatief is en dat onze resultaten dus niet te interpreteren zijn. Hoe moeten we daar mee omgaan?

Ironisch genoeg is juist extra betaling een potentiële oplossing: een succesvolle manier om proefpersonen te motiveren is door ze bonusgeld te geven afhankelijk van hun keuzes of prestatie. De gedachte hierachter is dat ze hierdoor de taak juist serieuzer nemen omdat er daadwerkelijk iets op het spel staat.

Wij willen JOU… maar alleen als jij ook wilt

We bevinden ons dus in een gevoelige situatie waarin de belangen van de wetenschap en die van de proefpersonen zorgvuldig moeten worden afgewogen. Wat hoe dan ook als een paal boven water staat is dat we gemotiveerde proefpersonen nodig hebben om goed onderzoek mogelijk te maken. Dit verbetert de kwaliteit van onze metingen en dus de betrouwbaarheid van de resultaten. Ben of ken jij iemand die graag een steentje wil bijdragen aan de wetenschappelijke kennis, schroom dan niet om je in te schrijven bij het proefpersonensysteem van de RU of een andere universiteit. Wel geheel vrijwillig natuurlijk.

Originele taal: Nederlands

Credits
Auteur: Felix Klaassen
Buddy: Floortje Bouwkamp
Editor: Eva Klimars
Vertaler: Wessel Hieselaar
Editor vertaling: Christienne Gonzales Damatac

Uitgelichte afbeelding verkregen via het EPAN lab van de Radboud Universiteit

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Categories