This post is also available in Engels.
De mobiele telefoon. Vijftig jaar geleden zeiden we: ‘Welnee, dat heb ik toch niet nodig, ik word toch niet gebeld’, en: ‘Het lijkt me helemaal niet leuk om altijd bereikbaar te zijn’. Inmiddels is de mobiele telefoon niet weg te denken uit ons dagelijks leven. We gebruiken hem niet alleen om mee te bellen, maar houden er onze agenda op bij, lezen het nieuws erop en doen er ons werk mee. Grote kans dat je deze blog ook op je telefoon aan het lezen bent. Dat ook verse ouders veel tijd doorbrengen op hun telefoon — in het bijzijn van hun baby — is daarmee geen verrassing, maar wat voor invloed heeft dat op de band met het kind?
Still Face Experiment
De band tussen ouder(s) en baby is cruciaal voor de gezonde ontwikkeling van een kind. Het opbouwen van deze band vereist dat ouders gevoelig zijn voor de signalen van hun kind en daar passend op reageren. Onverdeelde aandacht tijdens interacties is daarvoor cruciaal, zo werd in de jaren ’70 aangetoond met het Still Face Experiment. Tijdens dit experiment, dat bestaat uit drie fases, zitten ouder en kind tegenover elkaar. In de eerste fase richt de ouder alle aandacht op het kind. Daarna, in de still face fase, staakt de ouder alle interactie en staart emotieloos voor zich uit. Baby’s raken tijdens deze fase zichtbaar van streek en proberen met man en macht de aandacht terug te krijgen. Dit wordt weerspiegeld in de hersenen: waar de hersengolven van het kind en de ouder synchroon lopen tijdens de interactie, wordt deze verbinding verbroken tijdens het still face.
Still Face Experiment in een nieuw jasje
Hoewel het Still Face Experiment positief werd ontvangen, vroegen critici zich af hoe realistisch een still face is tijdens alledaagse interacties. De opkomst van mobiele telefoons maakte een dergelijke situatie een stuk aannemelijker. Een moderne variant van het Still Face Experiment werd ontwikkeld waarbij ouders tijdens de still face fase hun aandacht op hun mobiele telefoon richten. Afgezien van deze kleine aanpassing, bleven de onderzoeksprocedure én de reacties van de baby’s identiek aan die van het origineel. Zodra ouders hun aandacht op hun telefoon richtten, begonnen de baby’s te huilen en wiebelen, pogend de aandacht van hun ouder terug te winnen. Ook de synchronisatie in de hersengolven tussen het kind en de ouder lijkt verloren te gaan tijdens het telefoongebruik.
Veerkrachtige band
Mag je als ouder dan nooit je telefoon gebruiken in het bijzijn van je kind? De band tussen kind en ouder kan best een stootje hebben, zo laat de laatste fase van het experiment zien. Tijdens deze fase brengen ouders hun aandacht weer terug naar hun kind. De meeste kinderen herstellen snel en genieten zichtbaar van de hernieuwde aandacht. Een kortstondige onderbreking van de aandacht lijkt dus vrij onschuldig. Wat de langetermijneffecten zijn van herhaaldelijk telefoongebruik is nog onbekend. Dit is ook moeilijker te onderzoeken, omdat het lastig is om een eerlijk en objectief beeld te krijgen van de tijd die ouders aan hun telefoon besteden.
Er is dus (nog) geen reden tot paniek, maar wel genoeg aanleiding voor ouders om zich bewust te zijn van hun telefoongebruik in het bijzijn van hun kind(eren). Misschien moeten we niet alleen voor kinderen, maar ook voor ouders een maximale schermtijd invoeren.
Credits
Auteur: Eline de Boer
Buddy: Judith Scholing
Redactie: Lucas Geelen
Vertaling: Helena Olraun
Redactie vertaling: Elena Markantonakis
Beeld van Vitolda Klein via Unsplash