This post is also available in Engels.
Autisme en epilepsie zijn twee verschijnselen die hun oorsprong in de hersenen vinden. Hoewel ze verschillend zijn, komen ze toch opvallend vaak samen voor. Onderzoek laat zien dat ongeveer één op de vijf autistische mensen in de loop van hun leven ook epilepsie ontwikkelt. Dat is veel vaker dan bij mensen die niet autistisch zijn. Andersom hebben veel mensen met epilepsie ook autistische kenmerken of ook een formele diagnose. Hoe komt het dat deze twee ogenschijnlijk verschillende fenomenen zo vaak hand in hand gaan?
Autisme en Epilepsie
Zowel autisme als epilepsie vinden hun oorsprong in verschillen in hoe de hersenen zich ontwikkelen en functioneren maar de uiting verschilt aanzienlijk:
- Bij autisme spectrum conditie gaat het vooral om hoe iemand communiceert, sociaal contact beleeft en informatie verwerkt.
- Epilepsie uit zich in de vorm van aanvallen (insulten) die ontstaan door plotselinge elektrische activiteit in de hersenen.
Van buitenaf lijken de aandoeningen erg verschillend, maar wetenschappers zien overeenkomsten in de basis.
Balans in de hersenen
De hersenen hebben een evenwicht nodig tussen signalen die activeren en signalen die afremmen. Bij autisme én epilepsie kan dat evenwicht verstoord zijn.
Hun gedeelde basis bestaat veelal uit erfelijke factoren, zoals de genetische aandoening tubereuze sclerose waarbij de kans autisme of epilepsie te ontwikkelen is verhoogd. Daarnaast zijn er in beide gevallen genetische variaties gevonden die het evenwicht tussen activatie en afremming in de hersenen kunnen verstoren.
Tijdens de zwangerschap en vroege kindertijd worden de hersencircuits aangelegd waarvoor dit evenwicht van cruciaal belang is. Verstoringen in dat proces kan resulteren in het ontwikkelen van een brein waarin die balans anders wordt gereguleerd, wat zich kan uiten in de vorm van autistisme kenmerken en/of epilepsie.
Wat betekent dit in het dagelijks leven?
Leven met zowel autisme als epilepsie kan extra uitdagingen geven. Door epileptische aanvallen is het soms lastig om te leren en zelfstandig te handelen, wat het zelfvertrouwen kan schaden. De combinatie met autisme biedt soms extra uitdagingen. Zo kunnen autisme kenmerken—zoals gevoeligheid voor prikkels of behoefte aan structuur—het omgaan met epilepsie nog ingewikkelder maken.
Voor epilepsie zijn er medicijnen beschikbaar. Deze kunnen symptomen enorm verlichten, maar gaan altijd gepaard met risico’s op nare bijwerkingen voor je energie, stemming, en gedrag. Voor iemand die al bezig is met het navigeren van de wereld als autistisch individu, kunnen deze bijwerkingen extra zwaar wegen. Kennis over zulke gecombineerde uitdagingen benadrukken dubbel en dwars hoe belangrijk het is dat zorg en ondersteuning altijd afgestemd wordt op de individuele situatie.
Het belang van samenwerking
De beste zorg is mogelijk wanneer verschillende mensen en disciplines samenwerken. Gezinnen, vrienden, neurologen, therapeuten, en leerkrachten dragen allemaal een steentje bij. Het gaat daarbij niet alleen om het verminderen van aanvallen, maar ook om ondersteuning bij communicatie, dagelijkse vaardigheden en welzijn.
Daarnaast kan steun uit de gemeenschap veel betekenen. Ervaringsverhalen en online groepen zorgen ervoor dat mensen zich minder alleen voelen en praktische tips krijgen van anderen, die vergelijkbare uitdagingen kennen.
Conclusie
De connectie tussen epilepsie en autisme leert ons veel over de biologische processen die aan beide ten grondslag liggen en laat zien hoe complex en veelzijdig onze hersenen zijn. Deze inzichten benadrukken dat neurodiversiteit niet alleen gaat over uitdagingen, maar ook over de vele manieren waarop een brein kan werken. De gedeelde wortels van autisme en epilepsie maakt geen enkele situatie minder uniek, maar het verrijkt ons begrip. Begrip waarmee men de juiste zorg en ondersteuning kan bieden zodat mensen met beide diagnoses een aangenaam, rijk en betekenisvol leven kunnen leiden.
En misschien is dat wel de belangrijkste boodschap: elk brein heeft zijn eigen melodie — en samen vormen we de symfonie.
Credits
Auteur: Lucas Geelen
Buddy: Wieger Scheurer
Redactie: Natalie Nielsen
Vertaling: Xuanwei Li
Redactie vertaling: Helena Olraun
Afbeelding door Logan Voss via Unsplash
About The Author
