This post is also available in Engels.
Depressie behandelen door bepaalde hersengebieden AAN of UIT te zetten, dat klinkt bijna net zo simpel als het bijstellen van een thermostaat. Onderzoekers hebben hoopgevend nieuws voor mensen met depressie: onze stemming kan worden beïnvloed met behulp van een hersenelektrode.
Met diepe hersenstimulatie-elektrodes in het brein kunnen artsen depressie behandelen.
Door Hellerhoff ([CC BY-SA 3.0]), via Wikimedia Commons.
In 2015 omschreef een artikel in het tijdschrift Emory Medicine een vrouw die na haar bevalling leed aan depressie: “Het dieptepunt van Marjorie Stowe’s depressie kwam toen haar vaste psychiater tegen haar zei dat ze er duidelijk zelf voor koos zich te verzetten tegen de werking van de ene na de andere medicatie en psychotherapie. Haar gynaecoloog wees Stowe op een neuroloog aan Emory die een speciaal soort hersenoperaties uitvoerde. ‘Je hersenen zijn fysiek ziek, dit zou wel eens je beste hoop kunnen zijn,’ (citaat vertaald uit Emory Medicine Magazine).
Diepe hersenstimulatie als behandeling tegen depressie
Bij depressieve patiënten als Marjorie Stowe is een gedeelte van het brein, gebied 25, vaak overactief. Dit werd ontdekt door neuroloog Helen Mayberg van Emory University in Atlanta in de VS. Dit gebied speelt een rol bij het reguleren van onze stemming en is verbonden met andere gebieden in het brein die verantwoordelijk zijn voor processen die bij een depressie ook verstoord kunnen raken (bijv. slaap, motivatie). Door gebied 25 te stimuleren met elektische impulsen kan de overactiviteit van dit gebied geblokkeerd worden waardoor depressieve klachten afnemen.
Hoe werkt diepe hersenstimulatie?
Gebied 25 wordt gestimuleerd met elektrische impulsen door middel van diepe hersenstimulatie, in het Engels Deep Brain Stimulation of DBS. Bij DBS plaatst de chirurg hele kleine elektrodes in een specifiek hersengebied. De elektrodes zijn verbonden met een pacemaker-achtig apparaat dat in de borstkas wordt geplaatst. De pacemaker kan worden geprogrammeerd en bijgesteld door middel van een draagbaar apparaatje buiten het lichaam.
DBS tegen depressie werkt in 66% van de gevallen
Depressie is een psychische stoornis die gepaard gaat met een sombere stemming of het verlies van interesse of plezier in dagelijkse activiteiten. Depressie is wereldwijd één van de meest voorkomende ziektes. Hoewel de meeste patiënten kunnen worden behandeld met medicatie of psychotherapie houdt 20% last van klachten. Voor deze patiënten, die ongevoelig blijken voor reguliere behandelingen, zou DBS een laatste redmiddel kunnen zijn.
Uit een onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Neuron bleek dat 6 maanden na de behandelingen 66% van de mensen die DBS ondergingen al langere tijd geen klachten meer had. Gezien het feit dat deze patiënten extreem ongevoelig zijn voor gangbare behandelingen is dit een veelbelovend resultaat.
66% is geen 100%, er zijn beperkingen
Depressie is een zeer complexe ziekte, met verschillende oorzaken en comorbiditeiten (het samen voorkomen van meerdere aandoeningen). Het is onwaarschijnlijk dat depressie wordt veroorzaakt door een defect in één specifiek hersengebied. Door variatie in de oorzaak van depressie is het moeilijk een algemene vorm van stimulatie te vinden die bij iedereen effectief is. Het zou zelfs kunnen dat de optimale stimulatiefrequentie per individu verschilt.
Meer tijd en onderzoek is dus nodig om de geheimen van deze thermostaatachtige hersenelektrode bloot te leggen.
Meer informatie:
Wetenschappelijk tijdschrift Nature over de mogelijkheden van DBS bij onderzoek en behandeling
The Scientific American over de tekortkomingen van DBS
Youtube-video over diepe hersenstimulatie
Ted talk over DBS bij Parkinson’s and depressie door Andres Lozano, één van de neurochirurgie pioniers van de Univeriteit van Toronto
Deze blog is geschreven door Mahur.
