Jaarlijks krijgen in Nederland ongeveer 47.000 mensen een beroerte, waardoor delen van de hersenen beschadigd raken. Dat zijn gemiddeld 126 mensen per dag. Ongeveer een derde daarvan verliest daardoor hun gezichtsveld en kan daardoor niet meer goed zien. Deze mensen kunnen bijvoorbeeld de krant niet meer lezen of geen auto meer rijden, waardoor ze zelfs hun baan kunnen verliezen. Op dit moment bestaat er geen goede therapie om het gezichtsveld van deze mensen te verbeteren. Onderzoekers op het Donders Instituut zijn bezig om hier verandering in te brengen.
Douwe Bergsma en Joris Elshout onderzoeken of patiënten via een nieuwe training een deel van hun gezichtsveld weer terug kunnen krijgen. Het gezichtsveld is het deel van de omgeving dat we kunnen zien zonder onze ogen te bewegen. De oorzaak van dit verlies is niet een beschadiging van het oog, maar een hersenbeschadiging. Daarom richt de training zich op de hersengebieden die zijn aangetast. Om na te gaan of de training effect heeft, wordt zowel voor als na de training de omvang van het gezichtsveld gemeten. Ergens in de omgeving wordt een lampje geflitst terwijl de patiënt naar een centraal punt kijkt. Als het lampje niet wordt opgemerkt, is op die plek het gezichtsveld aangetast.
Tijdens een rijtaak in een rijsimulator wordt het kijkgedrag van een patiënt gemeten.
Autorijden
De meeste patiënten hebben 30 tot 45 procent van hun gezichtsveld verloren. Hierdoor zijn belangrijke alledaagse taken, zoals lezen en autorijden, niet meer mogelijk. Daarom wordt er ook een leestest en een rijtest afgenomen. De rijtest vindt plaats in een simulator die is uitgerust met een systeem om oogbewegingen te meten. Hiermee kunnen de onderzoekers het kijkgedrag tijdens verschillende verkeerssituaties nauwkeurig in kaart brengen.
Training
Na het testen gaan de patiënten naar huis en start een intensieve training achter een beeldscherm. Via het beeldscherm worden allerlei vormen in het aangetaste gezichtsveld getoond en de taak is om zo veel mogelijk van deze vormen te herkennen. De training is speciaal afgestemd op het gezichtsveld van de patiënt. Het doel is om te kijken of er in het beschadigde hersengebied nog hersencellen aanwezig zijn die hun functie nog niet volledig zijn verloren. Deze cellen kunnen door de training mogelijk weer geprikkeld worden, waardoor het gezichtsveldverlies wordt teruggedrongen.
MRI-scanner
Voorafgaand, tijdens en na de training wordt er met behulp van een MRI-scanner de doorbloeding en de verbindingen tussen hersengebieden in kaart gebracht. Hiermee kunnen de onderzoekers meten wat er precies in het brein is veranderd tijdens de trainingsperiode. Ook wordt na de training opnieuw het gezichtsveld gemeten, en de leestest en rijtest afgenomen, zodat er kan worden gekeken of de training daadwerkelijk heeft geholpen.
Veelbelovend
Uit de eerste resultaten blijkt dat 75 procent van de patiënten een verbetering van het gezichtsveld laat zien. Een groot deel daarvan geeft zelf aan baat te hebben bij de nieuwe trainingsmethode. Bij hen is een stukje van het gezichtsveld weer teruggekomen, waardoor ze bijvoorbeeld weer makkelijker de krant kunnen lezen of auto kunnen rijden. Het onderzoek laat zien dat zelfs een kleine verbetering in gezichtsveld al een groot gevolg kan hebben in het dagelijks leven. “Patiënten die na een beroerte een deel van hun gezichtsveld verliezen worden nu nog naar huis gestuurd met de boodschap om er mee te leren leven. In nabije toekomst kunnen wij ze wellicht een alternatief bieden”, aldus Joris Elshout.
Meer informatie
www.hemianopsie.nl
www.hemianopsiestichting.nl
Dit blog is geschreven door Julian.
Goedemiddag,
Mijn echtgenoot heeft onlangs een beroerte gehad en is een deel van zijn gezichtsveld kwijtgeraakt. Ik lees op de website informatie over een training.
Hoe kan hij zich daar voor aanmelden?
Vriendelijke groeten
T