This post is also available in Engels.
Stel je eens voor dat je je niet bewust bent van één helft van de wereld om je heen. Dat je bijvoorbeeld niet opmerkt dat er iemand links van je zit in de trein. Lastig voor te stellen misschien. Toch leven patiënten met hemispatieel neglect in zo’n wereld. Hoe behandel je deze bijzondere aandoening?
De ‘halve’ drukke wijk Shibuya, Tokio, Japan. Foto door Angelique Tinga
Hemispatieel neglect (ofwel ‘neglect’) komt voor bij ongeveer de helft van de mensen die recent een beroerte hebben gehad. Patiënten met neglect hebben meestal hersenschade opgelopen in één van de hersenhelften, in een deel dat van belang is voor aandachtsregulatie. Hierdoor hebben ze problemen met bewuste waarneming van één kant van de buitenwereld of hun lichaam, tegenovergesteld aan de beschadigde hersenhelft. Bij patiënten met neglect zit de hersenschade doorgaans rechts, waardoor ze links bijvoorbeeld tegen iets aanlopen of ze een linker lichaamsdeel ‘vergeten’.
Neglect kan dus ernstige problemen veroorzaken. Ook kunnen die problemen het herstel na een beroerte belemmeren. Het is daarom erg belangrijk dat de aandoening goed wordt behandeld.
Visuele aandacht trainen
Een gangbare behandelmethode voor neglect is visuele scanning-training. Hierbij oefenen patiënten met gerichte feedback van een therapeut om de visuele aandacht te richten op de aangedane zijde. Het nadeel van de behandeling is dat deze veel tijd kost. Daarnaast leidt deze tot een verbetering in de getrainde visuele aandacht, maar niet voor verbeteringen op niet-getrainde aspecten (zoals ruimtelijke beleving). Het is dan ook niet vreemd dat er onderzocht wordt of er andere opties voor behandeling zijn.
Hersenactiviteit beïnvloeden
Een interessante stroom van nieuwe potentiële behandelmethodes richt zich op het beïnvloeden van de hersenactiviteit. Dit wordt gedaan door zwakke magnetische of elektrische pulsen van buitenaf, op de schedel, te gegeven. Deze technieken, transcraniële magnetische stimulatie (TMS) en transcraniële gelijkstroomstimulatie (tDCS), zijn onschadelijk en worden regelmatig gebruikt in hersenonderzoek. De pulsen die worden gegeven kunnen de activiteit in de beschadigde hersenhelft vergroten of in de intacte hersenhelft verlagen. Het idee is dat op deze manier de aandacht beter kan worden gericht op de aangedane zijde.
Zintuigen stimuleren
Een andere nieuwe techniek die interessant zou kunnen zijn voor behandeling is multisensorische stimulatie. Hierbij worden minstens twee verschillende zintuigen gestimuleerd, bijvoorbeeld ‘zien’ en ‘horen’. Een voorbeeld is dat patiënten gelijktijdig een stip te zien krijgen en een bijbehorende toon horen. Kort gezegd kan die combinatie van twee prikkels leiden tot een verhoogde hersenactiviteit waardoor de kans op bewuste waarneming wordt vergroot.
De besproken nieuwe technieken zijn veelbelovend voor de behandeling van neglect. Wel is er nog verder onderzoek nodig voordat ze effectief ingezet kunnen worden. De zoektocht naar hoe de wereld van patiënten met neglect weer ‘compleet’ kan worden gemaakt is daarmee nog niet voorbij.
Meer informatie:
Hemispatieel neglect
Innovatieve revalidatietechnieken bij hemispatieel neglect
Multisensorische stimulatie na een beroerte
Dit blog is geschreven door Angelique.
Bewerking door Lieneke.