This post is also available in Engels.
In 2030 staat een bemande missie naar Mars gepland. De reis hiernaartoe vraagt een enorm menselijk uithoudingsvermogen; zowel fysiek als mentaal. Nieuwsgierig waarom?
De ruimte is vijandig
De effecten op het menselijk lichaam van reizen in de ruimte werden al eens behandeld in een vorig blog. Zo bleek dat ons lichaam best goed om kan gaan met extreme omstandigheden. De voorbereiding voor een reis naar het verre Mars is in volle gang. Maar de reis naar de rode planeet kent zijn weerga niet.
Mars is gemiddeld 225 miljoen kilometer van de aarde verwijderd. Ter vergelijking: de maan staat op een afstand van ‘maar’ 0.38 kilometer. Het duurt zo’n 9 maanden om Mars te bereiken, en nog eens 9 maanden om naar aarde terug te keren. Er zijn dus al 18 maanden nodig voor de reis alleen. Dit is maar liefst 3 keer langer dan wat de gemiddelde astronaut aan tijd doorbrengt in de ruimte (6 maanden). De langste ruimtereis ooit duurde bijna een jaar, wat dus nog steeds een stuk korter is dan de tijd die de marsmissie zou duren. Waarom is dat? De tijd die men kan besteden in de ruimte wordt beperkt door onder andere de risico’s verbonden aan het verblijven in een (bijna) zwaartekrachtvrije omgeving en blootstelling aan straling.
Effecten op het lichaam
Mars heeft een derde van de zwaartekracht die we op aarde voelen. Dit kan serieuze gevolgen hebben voor je gezondheid. Zonder zwaartekracht verliezen botten mineralen met een snelheid van ongeveer 1% per maand. Ter vergelijking; in ouderen op aarde gaat botontkalking met een snelheid van 1-1,5% per jaar. Deze verzwakking van de botten kan leiden tot een breuk als je bijvoorbeeld valt. Dit effect is te vergelijken met het ontwikkelen van osteoporose door veroudering. Onderzoek geeft aan dat de effecten van een lage zwaartekracht inderdaad vergelijkbaar zijn met wat er gebeurt met ons lijf als we ouder worden. Naast broze botten kan het gebrek aan zwaartekracht ook leiden tot vervormd gezichtsvermogen. Het gezichtsvermogen verslechtert doordat de regulatie van de oogdruk in de war raakt. Lage zwaartekracht zorgt voor een verplaatsing van vloeistoffen in het lichaam (op aarde worden vloeistoffen naar beneden getrokken) en dit heeft effect op de bloedvaten in het oog.
De toename van straling — een astronaut wordt aan meer dan 10 keer zoveel straling dan op aarde blootgesteld — kan een schadelijk effect hebben op het centrale zenuwstelsel. Dit resulteert vervolgens in een verandering van zowel cognitief als motorisch functioneren en leidt tot vermoeidheid, negatief gemoed en moeite de aandacht vast te houden. Kosmische straling wordt ook geassocieerd met een vergroting van het risico op hart- en vaatziekten en kanker.
Effecten op de psyche
Een langere missie kan ook psychologische effecten hebben. Deze effecten komen voort uit zich geïsoleerd voelen, opgesloten zijn, slaaptekort (door continue blootstelling aan kantoorachtige verlichting en lawaai), werken onder extreme druk, en maar weinig mensen om je heen hebben (alleen je team). Dit alles kan leiden tot problemen rangerend van klein, zoals irritatie of nervositeit, tot groot, zoals depressie en angst.
Niet alleen een uitdaging voor lichaam en geest
Het is duidelijk dat lange reizen naar de verre ruimte ons lichaam en geest uitdagen. Toch denken wetenschappers dat we onze grenzen in de toekomst kunnen verleggen. Maar er is nog een beperking die verre ruimtereizen op dit moment nog bemoeilijkt: technologie. Met de huidige staat van technologie zijn bestemmingen verder dan de rode planeet nog buiten ons bereik. We moeten dus nog grote stappen zetten om het doel van langdurende ruimte verkenning te bereiken.
Oorspronkelijke taal: Engels
Credit
Uitgelichte afbeelding door James Vaughan via Flickr (CC BY-NC-SA 2.0)
Auteur: Julija Vaitonyte
Buddy: Eva Klimars
Editor: Mónica Wagner
Vertaler: Floortje Bouwkamp
Editor vertaling: Felix Klaassen