This post is also available in Engels.
Heb je wel eens last gehad van slaapverlamming? Je ligt in bed, je slaapt en toch voel je dat er iemand in je kamer is. Hoe wordt deze hallucinatie veroorzaakt en wat kun je eraan doen?
Fritz Schwimbeck – My Dream, My Bad Dream. 1915
Ik weet dat ik in mijn bed lig, in mijn kamer. Ik ben me er van bewust dat ik slaap. Ik kan niets zien, maar ik voel de aanwezigheid van iets of iemand en ik heb een drukkend gevoel op mijn borst. Ik wil nú wakker worden, maar ik kan me niet bewegen of geluid maken. Als ik eindelijk in staat ben mijn ogen open te doen zie ik iemand achter mijn bed verdwijnen.
Slaapverlamming
Deze ervaring wordt slaapverlamming of slaapparalyse genoemd en is een veelvoorkomend symptoom van de slaapstoornis narcolepsie. Mensen met narcolepsie hebben een verstoord dag en nacht ritme. Kenmerken van slaapverlamming zijn het gevoel van een ‘aanwezigheid’ in de kamer, druk op de borst, het gevoel te zweven, het horen van geluiden en het gevoel dat je je buiten je eigen lichaam bevindt.
Af en toe krijgen ook mensen zonder narcolepsie last van slaapverlamming. Dit kan worden veroorzaakt door slaapgebrek, een onregelmatig slaappartroon of stress. Hierdoor komt slaapverlamming vaker voor bij mensen met onregelmatige werkdiensten dan bij mensen met een regelmatig werkpatroon.
Geen dromende hersens wakker maken
Slaapverlamming vindt plaats tijdens de remslaap, de periode waarin je droomt. Tijdens remslaap heb je geen controle over je spieren. Het brein zelf is heel actief, maar de spieren zijn verlamd. Deze verlamming heeft een belangrijke functie: op deze manier beeld je je dromen namelijk niet actief uit in je slaap! Op het moment dat je wakker wordt voordat een remslaap periode is afgelopen of wanneer een remperiode al begint voordat je in slaap bent gevallen kun je te maken krijgen met slaapverlamming. Op zo’n moment zijn je hersens aan het dromen, je spieren zijn verlamd, en bevind je je in een unieke staat: je bent bij bewustzijn terwijl je slaapt.
Kunstmatige slaapverlamming
Wetenschappers kunnen slaapverlamming opwekken bij gezonde proefpersonen. In één van deze experimenten werden proefpersonen steeds op bepaalde momenten wakker gemaakt, zodat hun remslaap verstoord raakte. Op deze manier kwamen de proefpersonen in remslaap terecht zonder eerst de andere slaapfasen te doorlopen en hierdoor heb je een grotere kans op slaapverlamming. Om deze reden wordt gedacht dat slaapverlamming het gevolg is een verstoorde slaapcyclus.
Maak me wakker
Slaapverlamming kan als beangstigend en onprettig worden ervaren. Sommige mensen hebben misschien plezier in deze ongebruikelijke staat van bewustzijn, maar de meeste mensen worden waarschijnlijk het liefst zo snel mogelijk wakker. Helaas is het niet mogelijk om jezelf sneller uit een slaapverlamming te laten ontwaken. Er zit niets anders op dan te wachten totdat het over is, wat meestal niet langer dan een minuut duurt. Desalniettemin, wanneer mensen beter begrijpen waar hun slaapverlamming door veroorzaakt wordt zou dit kunnen helpen bij het angstige gevoel dat ermee gepaard gaat. Daarnaast kan het aanhouden van een regelmatig slaappatroon er voor zorgen dat de slaapverlamming minder vaker optreedt.
Dit blog is geschreven door Kasia.
Bewerkt door Jeroen.
Vertaald door Renske
Sommige artiesten halen er inspiratie uit om muziek te maken: http://kloptdatwel.nl/2012/10/23/supernatural-sexy-time/