This post is also available in Engels.
Wetenschap en popcultuur lijken misschien elkaars tegenpolen. Maar wie goed kijkt ziet allerlei overeenkomsten tussen de wereld van YouTube en die van de wetenschap.
‘YouTube studio Tokyo’ door Fumi Yamazaki (CC BY-NC-SA 2.0)
Een paar jaar geleden was bloggen op YouTube nog beperkt tot bepaalde subculturen. De korte filmpjes werden voornamelijk bekeken door een klein publiek aan hipsters. Tegenwoordig zijn er steeds meer bloggers (veelal tieners) met een groot aantal volgers over de hele wereld. Interessant genoeg lijkt het reilen en zeilen van de YouTube-gemeenschap erg op dat van de wetenschappelijke wereld. Dat zit zo.
1. Kapitaal
Succes op YouTube wordt afgemeten aan het aantal volgens dat je hebt. Door veel populaire (vaak bekeken) filmpjes te plaatsen kunnen bloggers meer volgers aantrekken. Succes in de wetenschappelijk wereld wordt afgemeten aan de h-index van een onderzoeker. Iemands h-index gaat omhoog door veel artikelen te publiceren die veel door andere wetenschappers worden geciteerd.
2. Kleine wereld
Als je op YouTube kijkt zie je een wereld vol opgewekte mensen die vol enthousiasme hun passies delen en daar nog geld mee verdienen ook. In werkelijkheid zijn de meeste YouTubers onzichtbaar en verkrijgen zij nooit het aantal volgers dat nodig is om ook echt je brood te verdienen met een YouTube kanaal. Een gelijksoortig principe geldt voor de wetenschappelijke wereld. Slecht 2 à 5 procent van alle promovendi maakt uiteindelijk carrière in de universitair-wetenschappelijke wereld. De rest verdwijnt uit beeld.
3. Samenwerken
Hoewel je YouTube filmpjes prima in je eentje kunt maken komt het vaak voor dat bloggers elkaar opzoeken om in elkaars filmpjes te verschijnen. Dit kan een slimme strategie zijn om meer volgers te krijgen en helpt dus bij het omgaan met het probleem uit punt [2]. Door een bekende YouTube-ster uit te nodigen op jouw kanaal vergroot je de kans dat zijn of haar fans jouw eigen filmpjes ontdekken. In de wetenschappelijke wereld ondersteunen onderzoekers elkaar door samen aan projecten te werken en door elkaars werk te citeren.
4. Doorbreken
Eén goed YouTube filmpje kan iemand al beroemd maken. Eenzelfde principe geldt in de wetenschap, waar één baanbrekende publicatie je leven voor altijd kan veranderen. Neem bijvoorbeeld John Nash, die een Nobelprijs in de economie won zijn werk over het zogenaamde Nash-evenwicht, waar hij in totaal maar 27 pagina’s over schreef.
5. Imago is belangrijk
De populairste YouTubers betalen een crew om hun filmpjes op te nemen in een semiprofessionele studio en zorgen dat elk filmpje op dezelfde herkenbare manier begint. In de wetenschappelijke wereld huren steeds meer onderzoeksgroepen (bijvoorbeeld een aantal aan Cambridge University in het Verenigd Koninkrijk) grafisch ontwerpers in en worden promovendi getraind in presentatievaardigheden.
6. Nichemarkt
Er zijn allerlei soorten YouTubers: gamers, visagisten, lifestyle bloggers, motivational speakers, grappenmakers, boek- en filmrecensenten… Er zijn zelfs YouTubers die voor hun volgers de meest populaire YouTube-filmpjes van anderen bij elkaar zoeken en afspelen! Al deze gebruikers zijn op zoek naar het ‘gat in de markt’ onder YouTube-kijkers en proberen hun unieke stijl zo opvallend mogelijk te profileren. Hetzelfde principe geldt voor jonge wetenschappers. Aan het begin van zijn carrière is iedereen op zoek naar een onderzoeksgebied of onderwerp om met zijn of haar unieke expertise iets te kunnen bijdragen.
7. Sponsors
Als je goed bent in het vergaren van kapitaal (zie [1]) kun je uiteindelijke sponsors aantrekken en sponsors brengen geld in het laatje. Helaas raakt online materiaal snel verouderd, dus moet je voortdurend nieuwe filmpjes plaatsen om je sponsors te behouden. Dit is het minst prettige aspect van wetenschap: steeds weer nieuwe onderzoeksbeurzen binnenslepen. Universiteiten en onderzoeksinstituten halen je binnen vanwege je onderzoekskwaliteiten, maar met een constante stroom aan onderzoeksgeld stel je je plek pas echt veilig.
Deze blog is geschreven door Natalia Bielczyk. Bewerkt door Jeroen.