This post is also available in Engels.
Ik wil een blog schrijven, maar er schiet me niets te binnen. Ik staar naar de lege pagina. Wanhopig zoek ik op Google hoe om te gaan met een writer’s block. De zoekresultaten zeggen me dat ik m’n creativiteit moet stimuleren. Eén suggestie om dat te doen is meditatie.
Afbeelding door Ian Burt (CC BY 2.0 licentie)
We moeten creatief zijn bij het oplossen van allerlei problemen, maar omdat niet elk probleem hetzelfde is hebben we verschillende vormen van creativiteit nodig.
Een zo’n vorm is divergent denken. Hiervoor heb je echt een open mind nodig. Je gebruikt deze vorm van creativiteit bijvoorbeeld wanneer je verschillende manieren verzint waarop je een bepaald object zou kunnen gebruiken. Neem bijvoorbeeld een boek. Je antwoord zou kunnen zijn dat je het boek kunt lezen, maar dat je het ook kunt gebruiken als deurvanger of als krukje.
Een andere vorm van creativiteit is convergent denken. Deze vorm van denken gebruik je wanneer je een puzzel op moet lossen met maar één juiste oplossing. Een voorbeeld is om een woord te vinden dat past bij een set van drie andere woorden (blauw, geit, oud = kaas).
Hoe verbeter je creativiteit met meditatie?
Om te beginnen moet je weten dat er verschillende vormen van meditatie zijn met verschillende effecten op je creativiteit. Zo kun je bijvoorbeeld onderscheid maken tussen open monitoring en focused attention meditatie.
Bij open monitoring meditatie laat je alle gedachten of sensaties toe die in je hoofd opkomen, terwijl focused attention zich richt op een specifieke gedachte of object. Deze twee meditatietechnieken verschillen in wat je met je aandacht doet, wat op zijn beurt gevolgen heeft voor je creativiteit.
Onderzoek laat zien dat open monitoring meditatie – maar niet focused attention meditatie – divergent denken stimuleert. In een onderzoek deden meditatiebeoefenaars zowel divergente als convergente denktaken op drie verschillende dagen. Elke dag ging er één van de volgende meditatiesessies vooraf aan de taken: open monitoring meditatie, focused attention meditatie, of geen meditatie. Prestatie op de divergente denktaak was het best na open monitoring meditatie. Prestatie op de convergente denktaak verschilde niet tussen de verschillende dagen.
Hoe werkt het?
De onderzoekers van deze studie hebben als voorlopige theorie dat open monitoring meditatie mensen misschien naar een flexibelere geestestoestand doet neigen, wat leidt tot betere prestatie op de divergente denktaak. Anderzijds zou het beoefenen van focused attention meditatie mensen naar sterkere cognitieve controle kunnen doen neigen. Maar als dit het geval zou zijn, waarom verbeterde de prestatie dan niet op de convergente denktaak na focused attention?
De onderzoekers denken dat beide vormen van meditatie naast hun invloed op de geestestoestand van beoefenaars ook de stemming kunnen verbeteren. Zo hing de prestatie op de convergente denktaak samen met stemming, zodat een betere stemming juist leidde tot slechtere prestaties op de taak. Het is dus mogelijk dat focused attention meditatie wel leidde tot sterkere cognitieve controle, maar dat dat effect teniet gedaan werd door de betere stemming.
Kun jij dit zelf ook?
Moet je lang meditatie beoefenen om er profijt van te hebben? Het antwoord is nee. Het lijkt erop dat de effecten van open monitoring meditatie op de divergente denktaak al zichtbaar zijn bij mensen die voor het eerst mediteren. Dus heb je een flexibelere geest nodig? Ontspan en mediteer.
Meer informatie
Creativiteit en meditatie
Creativiteit en eerdere ervaring met meditatie
Dit blog is geschreven door Kasia en kan ook in het Engels gelezen worden.
Bewerking en vertaling door Lieneke.