Tuinieren tegen stress

This post is also available in Engels.

Ik heb sinds kort een tuin en daar ben ik vrijwel elke vrije minuut te vinden. Zaaien, planten, stekken: ik vind het allemaal fantastisch. Daarnaast heb ik ook het gevoel dat tuinieren me helpt om minder stress te voelen. Zou dat echt het geval kunnen zijn? Wat zegt de wetenschap hierover?

Tuinieren = bewegen + natuur

Tuinieren heeft veel potentie om stress te verminderen, omdat tuinieren een combinatie is van bewegen en natuur. Zo weten we bijvoorbeeld al dat beweging niet alleen stress en angst vermindert, maar ook kan beschermen tegen de negatieve gezondheidseffecten van stress. En in de natuur zijn lijkt ook goed voor je te zijn. In een eerdere blog schreven we al over hoe natuur kan bijdragen aan het herstellen van je aandacht. Daarnaast kan een natuurlijke omgeving de lichamelijke en psychologische kenmerken van stress verminderen, in vergelijking met gebouwde omgevingen zoals een straat. Mensen krijgen bijvoorbeeld een lagere bloeddruk van de natuurlijke omgeving, en rapporteren ook zelf dat ze zich minder gestrest voelen.  

Tuinieren of een tijdschrift lezen?

Er is dus alle reden om te onderzoeken of specifiek tuinieren kan helpen tegen stress. Tuiniers zelf noemen stressreductie ook als een belangrijke reden om te tuinieren. Of tuinieren ook echt voor minder stress zorgt in vergelijking met andere ontspannende activiteiten werd getest in een Nederlandse studie. De deelnemers waren mensen die een volkstuintje hadden bij het volkstuincomplex Amstelglorie in Amsterdam. Eerst deden de deelnemers een ingewikkelde test, waarbij ze een uitslag kregen die aangaf dat ze het slechter deden dan gemiddeld en dit hardop aan de onderzoekers moesten vertellen. Dit was inderdaad stressvol, want het humeur van de deelnemers ging omlaag en hun cortisolgehalte, een bekend stresshormoon, ging omhoog.

Daarna ging de helft van de deelnemers een half uur licht inspannende tuinieractiviteiten doen, zoals snoeien, onkruid verwijderen of zaaien. De andere helft van de deelnemers ging een tijdschrift lezen (dat niet over tuinieren ging) in het huisje dat ze op hun volkstuintje hadden. Ze zaten op een comfortabele locatie, maar konden niet naar buiten kijken. Daarna werd weer het humeur en cortisolgehalte van de deelnemers gemeten. De resultaten lieten zien dat de tuiniergroep sneller herstelde van de stresstest, qua humeur en qua cortisol, vergeleken met de groep die een tijdschrift las.

Het lijkt er dus op dat tuinieren inderdaad stress kan verminderen, en in sterkere mate dan een tijdschrift lezen. Dit resultaat past ook bij een meta-analyse uit 2017, die liet zien dat tuinieren goed is voor allerlei aspecten van je gezondheid.

Tuinieren in tijden van corona

Ik ben niet de enige die zich bezighoudt met tuinieren: sinds de coronapandemie zijn veel mensen meer gaan tuinieren en ook dit seizoen gaat men daarmee door. En terecht: tuinierders lijken minder stress te ervaren over COVID-19 dan mensen die niet tuinieren. Ik zou jullie dan ook graag willen inspireren om te beginnen met tuinieren. Daar heb je niet per se een tuin voor nodig: ook in een zonnige vensterbank is er al van alles mogelijk!

Credits

Auteur: Marlijn ter Bekke
Buddy: Jeroen Uleman
Redactie: Floortje Bouwkamp
Vertaling: Felix Klaassen
Redactie vertaling: Ellen Lommerse

Beeld van Francesco Gallarotti via Unsplash