Denken is hard werken tijdens de pandemie

This post is also available in Engels.

Opkomende hersenmist; snel afwisselende gedachten; of zelfs… een volledige burn-out. De pandemie heeft haast alle aspecten van ons leven ontregeld, en misschien nog wel het meest alarmerend, ons vermogen om te denken. Wat is er gaande? Een belangrijke factor is onze motivatie, een essentieel ingrediënt om te kunnen denken.

Denken is hard werken

Het type denken dat ervoor zorgt dat we dingen gedaan krijgen is niet gemakkelijk: we moeten gefocust blijven op ons doel en de juiste volgorde van gedachten en acties op een rijtje zetten om het daadwerkelijk te doen. Zelfs een simpel taakje als online boodschappen bestellen vereist dat we ons boodschappenlijstje in gedachten houden wanneer we naar items navigeren en we soms even van tabblad wisselen om een recept op te zoeken of een prijs te vergelijken. Daarnaast moeten we afleidingen negeren, zoals notificaties van Twitter of het nieuws.

Deze doelgerichte mentale processen zijn anders dan het denken dat we automatisch doen, omdat ze inspannend voelen. Oftewel, het voelt als werk en maakt ons mentaal moe.

Motivatie zorgt ervoor dat we hard willen werken

Omdat doelgericht nadenken inspanning vereist willen we het niet altijd doen. Onze bereidheid tot mentale inspanning kunnen we zien als een beslissing: Ons brein registreert de inspanning als kosten en weegt ze af tegen de voordelen die we van de taak zullen ondervinden. Om het nog wat ingewikkelder te maken wegen we de kosten en voordelen van de doelgerichte taak af tegen die van alternatieve taken die we zouden kunnen doen (zoals Twitteren). Wat we zullen doen hangt dus af van wat we op dat moment het meest waardevol vinden.

Als we sociale verbinding nodig hebben dan weegt Twitteren zwaarder dan boodschappen doen, wat het extra moeilijk maakt om gefocust te blijven op deze boodschappen. Het gevolg is dat we ons doelgerichte denken dus niet uitgevoerd krijgen als we niet gemotiveerd genoeg zijn.

Pandemische omstandigheden ondermijnen onze motivatie

De pandemie heeft onze motivatie op verschillende manieren fundamenteel veranderd:

• Verschillende omgevingen: Veel mensen blijven thuis, waar het wemelt van de verleidende afleidingen en minder interacties met vrienden en collega’s, die normaal gesproken waarde geven en tot inspiratie leiden voor wat we moeten doen. Doelgericht denken wordt dus minder waardevol.
• Tekort aan mentale rust: Mensen zoeken een balans tussen mentaal werk (doelgericht denken) en mentale vrije tijd: na een lange periode van mentaal werk wordt de waarde van rustgevende activiteiten hoger en is men gemotiveerd om te pauzeren. De huidige omstandigheden maken deze herstellende activiteiten, zoals een etentje met vrienden of naar de sportschool gaan, onmogelijk. We hebben dus minder kans om onze balans te resetten en het voelt continu alsof we een pauze nodig hebben.
• Veranderende prioriteiten: De existentiële stress van de pandemie kan leiden tot een schokkende verandering in onze prioriteiten. Zo lijken onze dagelijkse taken minuscuul vergeleken met kijken hoe het met onze geliefden gaat of aan onze gezondheid werken.

 Wanneer onze motivatie een klap krijgt, zoals het afgelopen jaar, wordt het moeilijk om het op te brengen om doelgericht te denken. Op sommige dagen zullen we merken dat we het simpelweg niet kunnen. Harder proberen gaat niet werken. Het erkennen van de impact van deze veranderingen in onze motivatie kan ons helpen heroriënteren wanneer we ons het hoofd bieden aan de gevolgen van de pandemie. Het kan ons op zijn minst helpen begripvol naar onszelf en anderen te zijn in moeilijke situaties.