Donders Wonders Blog

Vroege jeugdstress beïnvloedt de hersenontwikkeling van tieners

This post is also available in Engels.

Te veel stress in de kindertijd kan de ontwikkeling van het brein versnellen. Dit kan mogelijk gevolgen hebben voor de mentale gezondheid.

Afbeelding van Pixabay.

Een recent onderzoek van het Donders Instituut en het Behavioral Science Institute vond dat stress in de kindertijd invloed kan hebben op de hersenontwikkeling in de adolescentie. Anna Tyborowska, een van de hoofdonderzoekers, legde haar bevindingen uit aan Donders Wonders:

De adolescentie is een belangrijke overgangsfase van de kindertijd naar volwassenheid die gewoonlijk begint rond 10-12 jaar oud. Het is een periode van verandering op meerdere niveaus: emotioneel, neuraal en hormonaal. Als gevolg van al deze veranderingen zijn tieners vatbaarder voor de effecten van stress omdat hun brein nog in ontwikkeling is. Een van deze ontwikkelingsprocessen is pruning: het brein wordt efficiënter door bestaande neurale verbindingen te versterken en onnodige verbindingen te verbreken. Door hersenscans te analyseren zien we deze veranderingen in de vorm van een afname van grijze massa (weefsel in het brein dat cellichamen en hun synapsen bevat). Dit is een normaal proces dat in de adolescentie in veel hersengebieden plaatsvindt, maar gebeurt met name in gebieden die belangrijk zijn voor sociaal-emotioneel gedrag, zoals de prefrontale cortex en de amygdala. Deze twee hersengebieden zijn ook erg gevoelig voor stresshormonen. Daarom onderzochten wij hoe de ontwikkeling van de prefrontale cortex en de amygdala tussen midden en late adolescentie (14-17 jaar) wordt beïnvloed door stress uit de vroege kindertijd (tot 5 jaar oud).

Stress in de vroege kindertijd
Stress als gevolg van negatieve ervaringen in de kindertijd, zoals ziekte of een scheiding, lijkt samen te hangen met meerpruningin de prefrontale cortex en amygdala. Dit betekent dat, bovenop de standaard afname in grijze massa tijdens de adolescentie, de hersenen van tieners met een stressvollere jeugd een nog sterkere afname hebben. Deze “snellere” veroudering van het brein is in overeenkomst met evolutionaire theorieën die suggereren dat als je in een stressvolle en risicovolle omgeving opgroeit het nuttig is om sneller te volgroeien om te zorgen dat je je succesvol kunt voortplanten.

Waarom is dit belangrijk?
Hoewel snelle ontwikkeling handig kan zijn in een risicovolle en stressvolle omgeving, bijvoorbeeld voor voortplanting, weten we van andere onderzoeken dat snellere volgroeiing van hersenen/hersenvolgroeiing negatieve invloeden kan hebben op de latere mentale gezondheid. Dit heeft te maken met het feit dat het prefrontale-amygdala circuit belangrijk is voor sociaal-emotioneel gedrag. Adolescentie zou een tijd moeten zijn waarin het brein nog erg flexibel is en open voor nieuwe ervaringen. Als dit eerder stopt kan het brein niet langer gebruik maken van de flexibiliteit in de tienerjaren; het wordt te snel “volwassen”.

Deze bevindingen zijn in het bijzonder relevant met betrekking tot de actualiteit (bijvoorbeeld de recentelijke scheiding van immigranten families in de VS) en laten zien dat zelfs zonder signalen van psychopathologie stress op jonge leeftijd een grote impact kan hebben op hersenontwikkeling tot in de late adolescentie.

Geschreven door gast blogger Anna Tyborowska, aangepast door Mahur, vertaald door Felix

Meer informatie:
Bron artikel: https://rdcu.be/Ym4x
 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Categories